Martien Noordermeer OMI –

Zondag 25 juli vertrokken wij met de caravan naar Lourdes. Met wij bedoel ik mijzelf en het echtpaar Cor en Nel Bart uit Beverwijk. Vorig jaar hebben ze mij ook naar Lourdes gebracht en gehaald, en dat is wederzijds zo goed bevallen, dat we besloten om het dit jaar weer te doen. Maar nu gaan wij op het einde van mijn verblijf in Lourdes ook nog naar Santiago de Compostella in Spanje en Fatima in Portugal. Ook op onze heenreis naar Lourdes maakten wij verschillende uitstapjes en hebben verschillende plaatsen bezocht. Hierover schrijf ik aparte stukjes voor Omhoog. Als ik begin oktober terug ben in Nederland, hebben wij ongeveer 7.800 km afgelegd. Vandaag een allereerste indruk over een dagelijks terugkerend gebeuren in Lourdes: de Sacramentsprocessie.

Duizendtallen
Elke middag rond 17.00 uur verzamelen zich zieken op de weide aan de overkant van de Gave, precies tegenover de grot van de verschijningen in Lourdes. Er zijn ook kardinalen en bisschoppen aanwezig. De r.-k. kerk heeft over de gehele wereld ongeveer 5.352 bisschoppen: zij die nog resideren en zij die al met emeritaat zijn. Er zijn dus altijd wel enige bisschoppen aanwezig. Ook het rood van kardinalen is regelmatig te zien. Trouwens, vandaag hoorden wij dat de paus nieuwe kardinalen heeft benoemd. Een van hen was in Lourdes en heeft de eucharistieviering en de Sacramentsprocessie geleid. Van de vele priesters die in Lourdes aanwezig zijn, zijn er ook altijd heel veel die in de processie meelopen vanaf de tent op de weide naar de ondergrondse basiliek ‘Pius X’, zoveel priesters dat men er soms aan twijfelt of er nog wel een priestergebrek is in onze Kerk.
Een eerste en bijzondere opmerking moet ik maken: in vergelijking met voorgaande jaren zijn er aanzienlijk minder pelgrims. Sprak men vroeger over tienduizend-tallen, nu spreekt men over vele duizend-tallen. Men schrijft dit toe aan het weer: zon en hitte, en de verschillende wispelturigheden van de natuur. Een tweede opmerking die ik wil maken is: er zijn zoveel jongeren hier die helpen op allerlei gebied, met name het trekken-duwen van de ziekenwagens om diegenen die niet kunnen lopen van de ene plaats naar de andere te brengen. Dat is een niet heel erg prettig werk maar wel belangrijk. Dat er zoveel jongeren zijn, en van verschillende nationaliteiten, die zich hiervoor opgeven, dat is toch iets fantastisch! Vergeet niet dat elke ziekenwagen, twee personen moet hebben: een die duwt en een die trekt!

Hitte
Terug naar de processie. De Sacramentsprocessie is vooral gericht op de zieke medemens. De verhouding ziek-gezond is soms 1 op 3, d.w.z. 1 zieke en twee gezonde personen om de zieke te vervoeren. U begrijpt dat dat elke middag weer een hele organisatie vergt. Welke zieke? Wie gaat er mee op stap? Wie duwt? Wie trekt? Het gaat uiteindelijk niet om enige tientallen, maar verschillende honderdtallen. In het hoogseizoen gaat het om duizendtallen. En toch zijn er altijd genoeg mensen die bereid zijn om te helpen.
Ik moet hierbij wel eventjes vermelden dat in deze week soms de processie achterwege is gebleven. Vanwege de hitte was het medisch niet verantwoord om met de zieken zo lang in de zon en in de hitte van de weide naar de basiliek te trekken. De eucharistische aanbidding begint dan ook direct in de ondergrondse basiliek zelf. Dit wordt bijtijds en regelmatig in verschillende talen omgeroepen, ook in het Nederlands. Wij hebben deze week twee dagen gehad boven de 30 graden hier in Zuid-Frankrijk. Uiteraard is dit niet vreemd voor Suriname, maar een temperatuur van 28 graden hier voelt heel anders aan dan in de tropen. Je hebt hier meer last van zo’n hitte dan in Suriname.

Bekende liederen
De zang tijdens de processie van de sacramentstent op de weide naar de ondergrondse basiliek wordt verzorgd door een gelegenheidskoor, gevormd door pelgrims die graag en goed zingen en die bereid zijn om 45 minuten van te voren te komen om te oefenen in de ondergrondse basiliek, toegewijd aan Pius X. De processie kan gevolgd worden op grote schermen, en men kan precies zien waar de mensen lopen, hoeveel er zijn, welke teksten, hoe lang het gaat duren. In de basiliek, buiten vanaf de weide waar de sacramentstent staat, en langs de gehele route zingen de mensen mee, want alles wordt via een geluidsinstallatie uitgezonden en men kan dus gewoon meezingen.
Vaak zijn het bekende liederen of vooral refreintjes die meegezongen kunnen worden. Maar vanaf het begin tot het einde is men erbij betrokken. Op een van die dagen hoorde ik ook een heel bekend Surinaams lied, waarvan ik dacht: hoe kom dit lied nu overgewaaid naar Lourdes: Grani glori musu de, na bun Jezus alape… In de eerste uitgave van Jubilate had ik dit lied toegeschreven aan Fr. Anselmus. Maar het is een oud lied en de melodie is erg bekend, want zowaar, ook op Bonaire werd dit lied gezongen tijdens de Sacramentsprocessie 5 jaar geleden. Ik zal gaan uitzoeken wanneer en door wie het lied is geschreven. Maar liederen zingen uit andere landen met eigen woorden heeft ook zijn charme. Zo heb ik hier in Lourdes ‘De roeping van Simon Petrus’ in Jubilate op blz. 499, al gehoord in het Frans, Engels, Spaans maar ook in het papiamentu op Bonaire.

Vlaggenmanifestatie
Al zingende komt dan uiteindelijk iedereen aan in de ondergrondse basiliek ‘Pius X’. We zijn dan wel 45 minuten onderweg geweest. Daar staan al heel wat rolstoelen te wachten met mensen die de lange tocht liever niet wilden maken in de open lucht. Uiteraard zijn er naast deze vele zieken ook mensen die meekomen, en alle pelgrims zijn er uiteraard van harte welkom. Het is dus altijd een volle basiliek. De vele vlaggen, vaandels, borden geven duidelijk aan vanwaar ze komen. Vele bisdommen willen blijkbaar hun aanwezigheid duidelijk manifesteren.
Ik denk dat velen trots zullen zijn als ooit eens de Surinaamse vlag de ondergrondse basiliek wordt binnengebracht en onze Zalige pater Donders op een groot vaandel in processie de grote ondergrondse basiliek wordt binnengedragen als Heilige pater Donders. We zullen hopen dat hij dan een plaats krijgt naast Mgr. De Mazenod, stichter van de congregatie van de paters oblaten, die die eer al te beurt is gevallen.
Er wordt veel gezongen, waarbij het opvallend is dat de aanwezigen met kleine korte zinnetjes mee kunnen doen. Dat is een sterke kant van Lourdes, het samen zingen tussen koor en gemeente. In de basiliek worden dan de zieken gezegend met het Allerheiligste.

Vol programma
Het is allemaal toch vlug achter elkaar en er wordt veel gevraagd van de pelgrims. Ik geef u even een mogelijk dagprogramma van de pelgrims zoals dat wordt aangeboden:
09.30 uur: Eucharistieviering voor groepen afzonderlijk en in eigen taal. Tweemaal in de week nl. op zondag en woensdag is er een zogenoemde Missa Internationalis, voornamelijk in het latijn en voorgegaan door een bisschop of kardinaal.
10.30 uur: Het doen van de kruisweg (anderhalf uur). Tegelijkertijd biechtgelegenheid van 10.30 uur tot 12.00 uur.
13.30 uur: Lunch in het hotel voor de pelgrims en in het klooster voor ons. Rust en siësta.
14.30 uur: Mogelijkheid om onder leiding de verschillende plaatsen te bezoeken waar Bernadette heeft gewoond, de parochiekerk, het kerkhof van haar ouders etc. (anderhalf uur). Tegelijkertijd biechtgelegenheid van 14.30 uur tot 18.00 uur.
17.00 uur: Sacramentsprocessie (anderhalf uur).
19.00 uur: Avondeten in het hotel.
21.00 uur: Lichtprocessie (anderhalf uur).
En dan uitrusten in je hotel, bij de bar of buiten met andere groepen.
Al met al worden de pelgrims wel beziggehouden. Het opvallendste is wel dat heel veel mensen ook aan alles meedoen. Ze zijn gekomen op bedevaart en ze willen niets missen. Maar dan heb je ‘s avonds wel het gevoel: het is goed geweest voor vandaag, welterusten.
Het is nu zondagmorgen. De internationale mis is net voorbij en ik ben op mijn kamer om voor Omhoog te schrijven. Straks hebben we een gezellig samenzijn met de oblaten die hier aanwezig zijn – elf paters – van 12.15 – 13.00 uur, en daarna gaan we eten. Vervolgens een siësta en om 15.00 uur weer doorgaan. Tot de volgende week.

Meer informatie over Lourdes vindt u op lourdes-france.org. U kunt ook met alle pelgrims van Lourdes elke dag deelnemen aan de processie. Bekijk het op YouTube:

Categorieën:verslag

Tags: basiliek Pius X, Fatima, Lourdes, oblaten, pater Martin Noordermeer, petrus donders, reisverslag, roadtrip, Sacramentsprocessie, Santiago de Compostella