Ad Limina

By Melvin Mackintosh on 23 april 2018 • ( 0 )

Door: Paul Tjon Kiem Sang –

Wat is ‘ad limina’?
Om de vijf jaren behoren alle bisschoppen, overal ter wereld, een bezoek te brengen aan het Vaticaan, c.q. de Paus. Dit bezoek staat bekend als het ‘Ad Limina Apostolorum,’ kortweg genoemd Ad Limina. Heel strikt genomen betekent het “op de drempels van de apostelen,” St. Petrus en St. Paulus. Het doel van dit bezoek is een pelgrimage naar de graftombes van de apostelen, maar bovenal om gepaste eerbied te tonen voor de opvolger van Petrus, de paus. Dit bezoek aan de paus is een gebaar van erkenning van de universele jurisdictie van de paus. De bisschoppen brengen aan hem verslag uit van de toestand van hun individuele bisdommen, zij ontvangen van hem aansporingen en raadgevingen, en op die manier raakt de kerk over de hele wereld nauwer verbonden met haar hoofd.

In AEC-verband
Het bezoek van de bisschoppen wordt ruim van tevoren vastgesteld en de zij leggen hun ad-liminabezoek veelal in groepsverband af: als bisschoppenconferentie gaan zij op bezoek bij de paus. In ons geval zijn op dit moment dus alle bisschoppen van de Antilliaanse Bisschoppenconferentie (AEC) aanwezig in het Vaticaan en zij vertegenwoordigen de 17 bisdommen die lid zijn van die conferentie, inclusief ons bisdom. In één dag ontvangt de paus elk van deze bisschoppen voor een persoonlijke ontmoeting. In andere gevallen zal de paus er meerdere dagen over doen, bijv. in het geval van de bisschoppenconferentie van de VS: daar zijn er niet minder dan 196 aartsbisdommen en bisdommen en het is dan onmogelijk voor de paus om de ruim 200 bisschoppen in één dag persoonlijk te spreken.

Bij het graf van Petrus
Het ad-liminabezoek voor de bisschoppen van de AEC begon maandag 16 april met een plechtige Eucharistieviering in de kapel bij het graf van de H. Petrus. Zoals bekend ligt deze apostel begraven onder de Sint-Pieterbasiliek in het Vaticaan, tezamen met vele andere pausen. De president van de AEC, mgr Gabriel Malzaire, bisschop van Roseau (Dominica) ging voor in deze viering. Meteen na deze viering begonnen de bisschoppen aan hun persoonlijke ontmoeting met de paus. Vanzelfsprekend is het persoonlijk gesprek van de bisschoppen met de paus uitermate confidentieel. Slechts één ding kunnen wij daarover met enige zekerheid zeggen: vanwege de persoonlijkheid van de paus zal dit gesprek voor elke bisschop wel zeker weldadig effect hebben. In een andere meeting waar onze bisschop aan heeft deelgenomen, voorafgaand aan het ad-liminabezoek, was de paus ook aanwezig, en de bisschop was zeer onder de indruk van zijn aanwezigheid. Hij schreef daarover: “De paus is de hele ochtend in de vergadering gebleven. Mogelijk blijft hij de twee volle dagen. Had ik niet verwacht. Hij neemt niet deel aan de discussies maar luistert aandachtig. Echt een voorbeeld.”

Het kruis van Jezus ondergaan
Over deze eerste dag van het ad-liminabezoek schrijft mgr Choennie het volgende: “Op maandag 16 april hebben wij de Eucharistie gevierd bij het graf van de heilige Petrus. De bedoeling van dit ritueel is dat iedere bisschop zich realiseert dat hij een opvolger is van de apostelen en dat wij de apostolische traditie trouw doorgeven aan de generaties. In zijn preek bij het graf stond mgr Malzaire stil bij het moment volgens de overlevering waarop Petrus Rome uitvluchtte omdat hij de vervolging van de christenen onder keizer Nero niet meer aankon. Hij zag Jezus de stad binnengaan. Hij vroeg ‘Quo vadis, Domine?’ Hierop antwoordde Jezus: ‘Ik ga de stad binnen om opnieuw gekruisigd te worden.’ Petrus begreep toen dat hij terug moest naar Rome om daar vervolgd te worden. Apostel willen zijn is Jezus navolgen en bereid zijn het kruis te ondergaan.”

Tete-a-tete met de paus
Mgr Choennie vervolgt: “Na de eucharistieviering bij het graf van Petrus mochten wij op audiëntie bij de Paus. Natuurlijk kijk je je ogen uit naar alle kunstwerken. Er is echter geen tijd om dit alles in je op te nemen want vliegensvlug gaan we door de zalen en gangen tot de bibliotheek van de Paus. Daar ontvangt hij iedereen persoonlijk. Er volgt een vrij en openhartig gesprek. Hij drukt ons op het hart om open te zijn en alles te zeggen wat op het hart ligt zonder te denken dat hij zich beledigd zal voelen. Kritiek mag ook zegt hij, we zijn als broeders bij elkaar. We zijn mensen en hij wijst ons waar de toiletten zijn. Er is geen bepaalde volgorde maar iedereen krijgt een beurt. Het is duidelijk dat hij over elk onderwerp zelf goed is onderlegd en ook actuele theologische discussies op voet volgt. Bij een van de vragen kijkt hij naar mij en zegt: deze bisschop weet er alles van omdat wij tijdens de presynodale vergadering daar uitgebreid over hebben gesproken. Hij weet dus wie voor hem zit. Hij is vol humor en zegt dat wij net een ‘heerlijke vruchtenbowl’ zijn, zoveel verschillende talen en culturen samen in één bisschoppenconferentie. Het gesprek duurt van 10:15 tot 12:15 uur. We bidden samen het Regina Caeli en krijgen allen een cadeau van hem.”

Speciale zorg voor de bisschoppen
“In de middag brengen wij een bezoek aan Opera de la Chiesa, een organisatie opgericht door een visionaire vrouw, Madre Trinidad de la Santa Madre Iglesia. Zij krijgt in visioenen boodschappen van Jezus om de kerk te behoeden en te bewaren. In een van de visioenen wordt het haar duidelijk dat zij voor bisschoppen moet zorgen over de hele wereld maar vooral wanneer zij in Rome zijn. Zij heeft daarom verschillende huizen waar de bisschoppen gratis mogen verblijven. Tijdens hun verblijf in Rome krijgen ze ook gratis vervoer. Leden van de communiteit staan altijd klaar om bisschoppen van dienst te zijn in wat ze ook maar nodig hebben. Hun diensten zijn geheel gratis. Zij willen voor de bisschoppen zijn wat Marta en Maria waren voor Jezus in Betanië. Jezus mocht al zijn zorgen vergeten in Betanië. Daar werd hij verwend en kon weer op adem komen. Daar kon hij ook echte vriendschap beleven. Lazarus, de broer van zusters Marta en Maria, was zijn vriend. Wij hebben enorm genoten van deze van oorsprong Spaanse gemeenschap die van zingen houdt en de deugd van de gastvrijheid tot hun centrale deugd heeft gemaakt.”

Bij het graf van Paulus
De volgende dag – dinsdag 17 april – begon voor de bisschoppen met een heilige mis bij het graf van St. Paulus, ditmaal in de basiliek St.-Paulus-buiten-de-muren. De bisschop schrijft hierover: “Vandaag hebben wij een bezoek gebracht aan de basiliek St.-Paulus-buiten-de-muren. Kardinaal Felix ging voor in de mis. Hij memoreerde dat dit mogelijk zijn laatste ad-liminabezoek zal zijn. Hij vroeg ons onze voorgangers bisschoppen te eren, die de kerk zo trouw hebben gediend. Hij vroeg ons de eenheid te bewaren en een voorbeeld te zijn voor andere Caribische organisaties die falen, zoals Caricom, West Indies cricket, etc.”

Synode van de Amazone
Onze bisschop was echter vóór het ad-liminabezoek reeds in Rome aanwezig, vanwege een andere vergadering die hij moest bijwonen. Zeer recentelijk werd mgr Choennie door de paus benoemd tot lid van de pre-synodale raad, een raad die synode over de Amazone in 2019 moet voorbereiden. Vrijwel meteen na de bekendmaking van zijn benoeming door kardinaal Lorenzo Baldisseri, de secretaris-generaal van de Bisschoppensynode, volgde de uitnodiging voor de eerste bijeenkomst van deze raad en wel van 12 tot 13 april. In allerijl moest mgr Choennie zijn reisschema aanpassen, omdat alle afspraken reeds ruim van tevoren door zijn secretariaat waren vastgelegd. Gelukkig kon dat allemaal nog. Een van de deelnemers aan deze vergadering heeft uitgebreid verslag hiervan gedaan en dat zullen wij binnenkort opnemen in Omhoog.

Opvallende tussendoortjes
In het weekend dat daarop volgde bracht de bisschop een bezoek aan het klooster van de Dienaressen van de Heer in het dorpje Viterbo, enkele kilometers verwijderd van Rome. Daar ontmoette hij onze twee Surinaamse leden van deze communiteit, zusters Marwina en Anker. Zij vertoeven momenteel in Italië voor verdere studie en vorming. Vermeldenswaard is ook een onverwachts gebeuren waarover de bisschop schrijft: “Op zaterdag 14 april was ik gast van de Accademia Costantina. De president van de academie, Dr. Gennaro Rimauro di Villalta, kwam mij persoonlijk afhalen. Hij was vergezeld van Marcia Sedoc, voorzitter van de Stichting Fajalobi. Deze stichting promoot Suriname en brengt zakenmensen samen uit Suriname en Italië. Zij is ook hoofd van departement voor immigratiezaken. Zij is bovenal bekend als televisiepresentator. Geheel onverwachts kreeg ik een lunch aangeboden. Na een 40 minuten durende interview voor de televisie kreeg ik geheel onverwachts een ere-onderscheiding met een academische titel. Ik mag voortaan ook geestelijk adviseur zijn.”

Wordt vervolgd.

OMHOOG Jaargang 62, editie 16, 22 april 2018