Druppels liefde: verbind je met je essentie

By Melvin Mackintosh on 10 juni 2021 • ( 0 )

Door pater Ricardo Carvalho CSsR –

Matteüs 5, 13-16

Het vermogen van Jezus om elementen van het alledaagse te kiezen en ze om te zetten in symbolen van het leven is buitengewoon. Jezus gebruikt eenvoudige, alledaagse dingen om zijn ervaring te delen en te onderwijzen. Uiteraard kiest hij deze elementen op basis van hun menselijkheid, gevoeligheid, originaliteit. Daarom moeten we deze elementen ook niet absoluut maken, maar ja, we kunnen van Jezus leren om meer aandacht voor het leven te hebben en de sporen van het mysterie te vatten in alles wat we leven.

Vandaag gebruikt Jezus zout en licht om ons te leiden om onze ware identiteit te ontdekken. Jezus zegt: “Jij bent het zout der aarde” (5, 13) en “jij bent het licht van de wereld” (5, 14). Er staat niet: “u zou moeten zijn” of “zou moeten zijn”. Jezus laat ons direct zien wat we zijn en nodigt ons uit om direct te kijken naar wat essentieel is. In veel gevallen volgde onze menselijke en christelijke opvoeding de morele richting: dat moet wel. Vanuit deze visie – ik zou zeggen weinig evangelisch en nogal oppervlakkig – hebben we een humanisme en christendom van ‘plicht’, ‘verdienste’, ‘inspanning’ ontwikkeld. Een goed mens zijn viel samen met het streven deugdzaam te zijn en zo het paradijs te verdienen.

Een dergelijke visie op de mens en op het christendom heeft ons – onder andere natuurlijk – geleid tot frustratie, individualisme en in het algemeen de huidige crisis. Frustratie ontstaat omdat we ons realiseren dat we met onze inspanningen niet een veronderstelde volheid kunnen bereiken – extern zout of licht – die niet van ons zou zijn. Individualisme ontstaat wanneer we – schijnbaar – iets bereiken. Het ego (het valse zelf) neemt de resultaten over en gelooft dat hij de architect van de prestatie is. Dit alles leidt tot een crisis. Het is een crisis die zich uit in hypocrisie, teleurstelling, vermoeidheid, apathie, verdriet. Het is de crisis die voortkomt uit het geloof dat Jezus vandaag ongedaan maakt: we zijn onvolledig en zondig.

“Jij bent het zout van de aarde”, “jij bent het licht van de wereld”. We zijn al wat we zoeken. Het licht dat we zoeken is het licht dat we zijn. Het zout dat we zoeken is het zout dat we zijn. Wat houden deze prachtige symbolen in? Zout en licht verbinden ons rechtstreeks met het Wezen en laten ons een glimp opvangen van de essentie, voorbij de vormen waarin het zich manifesteert. Het licht ‘hoeft niets te doen’ om te verlichten en het zout ‘hoeft niets te doen’ om te zouten. We hoeven ‘niets te doen’ om te zijn. Dat zijn we al. Alles wat we proberen te ‘doen’ door te zijn, wordt een belemmering en een obstakel voor de essentie om te schijnen; Dit is de betekenis van het zen-gezegde: “De weg is het obstakel”.

Daarom wordt er in het boeddhisme gezegd: probeer geen Boeddha te zijn. Wees een Boeddha. Wij christenen kunnen precies hetzelfde zeggen: probeer niet Christus te zijn. Wees Christus. De poging om te zijn en te doen creëert een illusoire ruimte tussen wat we zijn en wat we denken dat we zouden moeten zijn of willen zijn. Het is als de fundamentele ervaring van het huidige moment. Op het moment dat we denken: “Ik moet in het heden leven,” zijn we er al buiten. Denk er niet aan om in het heden te leven, leef het. Wanneer we “proberen te zijn” wat we al zijn, verliest het zout zijn smaak en verbergt het licht zich onder een la. Zout smaakt gewoon door te zijn wat het is en licht verlicht door simpelweg te zijn wat het is.

Waarom “proberen we te zijn” wat we al zijn, proberen we iets anders te zijn dan we zijn en geloven we dat we gescheiden zijn van het Zijn? Omdat we van onszelf vervreemd zijn en ver van onszelf verwijderd zijn, zien we onszelf ver van het Mysterie, van God, van het Zijn. Naar huis gaan bestaat uit het bewust worden van onze eigen essentie, in verbinding zijn met onszelf. Zoals Meester Eckhart metaforisch bevestigt: “God is al in Zijn huis, we gaan wandelen”. Zwijg. Breng je geest en je hart tot rust. Verbind je met je essentie. De rest zal harmonieus stromen als een prachtige uitdrukking van je wezen.

Deze wekelijkse column is een overweging op de lezing van de zondag. Eerwaarde Ricardo Carvalho CSsR is de parochiepriester van Maria Koningin van de Wereld (Latour) en St.-Franciscus (Livorno).

OMHOOG Jaargang 65, editie 23, 6 juni 2021