In memoriam: Albert Christiaan Abia

Door Thanya Soké- Fonkel

Zachtmoedig en zachtaardig
Op 8 mei jl. is op 87-jarige leeftijd van ons heengegaan de heer Albert Christiaan Abia, meer bekend als meester Abia. Een catechist-onderwijzer onder de Saramaccaners, een pastorale leider die met volle overgave bijdroeg aan het onderwijsproces en de geestelijke opvoeding van de gemeenschappen in het binnenland. Het katholieke missiewerk rondom het leven van meester Abia begon als tiener op de rooms-katholieke school in Ligorio. Hij werd geboren op 20 maart 1933 in het district Suriname als zoon van mevrouw Edwina van het dorp Ligorio en de heer Tjakapeente van het dorp Kajana. Deze dorpen liggen aan de rivier Gran Rio en staan bekend als het Langugebied. Dit gebied ligt in het district Sipaliwini en is te bereiken via de Boven-Surinamerivier. Vanuit Paramaribo is het tegenwoordig een reis van zes tot acht uren: eerst met de auto en dan met de boot verder. Met het vliegtuig vanuit Zorg en Hoop duurt de reis ongeveer een uur.
Als tiener op de school en de kerk in Kajana viel Albert Abia op door zijn leergierigheid en rustige uitstraling. Hij werd naar Paramaribo gestuurd om in de leer te gaan bij de paters. Hij hield van jagen, timmeren, houtsnijwerk maken, liedjes componeren en fotograferen. Hij bood ook eerste hulp aan bij ongelukken. Overal waar hij werkte hield hij zich ook bezig met het organiseren van sportactiviteiten. Meester Abia wordt beschreven als een zachtmoedig mens met een zachtaardig karakter, hulpvaardig en vredelievend. Maar voor de vorming van zijn leerlingen en kinderen eiste hij discipline en hij werd ook als streng ervaren.

Meester Abia
Na zijn vorming door de paters werd hij aangesteld als boslandonderwijzer. Door verschillende trainingen en vormingscursussen heeft hij zich opgetrokken tot een kundige onderwijzer met veel ervaring. Hij hield van het onderwijzersvak en was toegewijd en uiterst dienstig aan de rooms-katholieke kerk. Als catechist ondersteunde hij de pater in zijn werk. Later werd de naam catechist veranderd in pastorale leider, want pastorale leiders doen veel meer dan de pater assisteren. Door hun inzet en evangelisatiewerk via kerk en school is het katholieke geloof gegroeid in het binnenland.
Meester Abia heeft in verschillende dorpen een grote bijdrage geleverd aan de bouw en opzet van katholieke scholen. Hij heeft een grote bijdrage geleverd aan het onderwijs in het algemeen en verbetering van het sociaal-maatschappelijk leven in de dorpen en omgeving. Als goede raadgever heeft meester Abia ouders kunnen overtuigen om niet alleen jongens naar school te sturen, maar ook meisjes.
Meester Abia begon met werken in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. In 1959 begon hij als boslandonderwijzer in Kapasikele en Bedoti. Deze dorpen lagen in het Brokopondostuwmeergebied. Na de bouw van de dam verdwenen deze scholen en kerken onder water. De school van Bedoti werd herbouwd in het transmigratiedorp Kaajapaati. De dorpsnaam Bedoti werd veranderd in Kaajapaati. Meester Abia heeft onder andere gewerkt in de dorpen Kapasikele, Tibiti Sabana, Pamboko, Semoisi en Ligorio. Toen meester Abia op Semoisi werkte ging hij haast elke zondag op bezoek bij het grootopperhoofd in Asidonhopo. Meester Abia was goed bevriend met granman Jozef Daniel Aboikoni (1951- 1989), de toenmalige leider van de stam der Saramaccaners. Meester Abia heeft als laatst gewerkt in zijn eigen dorp Ligorio en heeft zich enorm ingezet om het niveau van de school aldaar op te trekken.

Waardig afscheid
Na zijn pensioen als onderwijzer in 1993 heeft meester Abia nog tien jaren het onderwijzerswerk aan de Boven-Suriname ondersteund. Hij ging ook door met het pastorale werk als echte drager van het rooms-katholieke geloof. Toen hij veel ouder werd, maakte hij elke ochtend een wandeling in Ligorio om de ouderen te groeten en samen te bidden. Zo ontmoette hij ook degenen die bedlegerig waren of niet meer van huis konden.
Na ongeveer vijftig jaren gewerkt te hebben als onderwijzer en pastorale leider, ging het energieke en vruchtbare leven van meester Abia niet voorbij aan de Surinaamse gemeenschap. Hij werd voor zijn enorme inzet in 2014 geridderd door de staat Suriname. Hij is ook onderscheiden door de paus. Bij het vijftigjarig bestaan van het bisdom heeft hij de pauselijke onderscheiding ‘Pro eclesia et Pontifice’ ontvangen. Dat betekent eerbetoon voor de Kerk en de paus. Hij werd ook geëerd in de dorpen Kaajapaati en Semoisie. Als eerbetoon werd de school in Kaajapaati naar hem vernoemd: de Albert Abiaschool.
Meester Abia heeft kinderen. In 1973 trouwde hij met Ritha Amania. Zij overleed eerder dan meester Abia. Meester Abia overleed thuis in Paranam in het district Para. Na een waardig afscheid in de Regina Pacis r.-k. kerk in Paranam/La Vigilantia en de St.-Pauluskerk in Devisbuiten werd hij op 23 mei begraven in zijn dorp Ligorio. Moge zijn ziel in vrede rusten bij zijn hemelse Vader.

OMHOOG Jaargang 64, editie 38, 27 september 2020



Categorieën:geloof en leven

Tags: , , , ,

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: