Dorus Monseigneur Vrede, vredig naar huis

By Melvin Mackintosh on 7 mei 2020 • ( 1 )

Thanya Soké-Fonkel –

Lombe en Nieuw Lombe
Op de dag van het eerste bezoek van monseigneur Stephanus Kuypers aan het Saramaccaanse dorp Lombe op 16 februari 1949 werd hij verwelkomd met de geboorte van een baby. Deze baby zou een blijvende herinnering zijn aan dit speciale bezoek en kreeg daarom de naam Dorus Monseigneur mee. Ongeveer een jaar later werd hij gedoopt door pater W. Voorbraak.
Het dorp Lombe lag aan de Surinamerivier in het district Brokopondo en verdween in 1964 in de diepte van het stuwmeer door de bouw van de Afobaka-stuwdam. De dorpelingen verhuisden onder andere naar Nieuw Lombe in het district Brokopondo waar Dorus zijn verdere opvoeding genoot.
Hij kreeg een christelijke opvoeding en werd daarnaast wegwijs gemaakt in de traditie en cultuur van zijn marronvoorouders. Als student heeft hij onderwijs genoten bij de rooms-katholieke scholen en hij heeft als leerkracht en ook in de hoedanigheid van schoolhoofd overwegend gediend op r.-k. scholen in stad, district en binnenland.

Creatieve geest
Dorus was verteller, dichter, componist, zanger, acteur, begeleider, gids en entertainer. Hij heeft meegewerkt aan verschillende projecten die te maken hadden met kunst en cultuur, milieu, literatuur en zang.
Hij was door zijn sociale bewogenheid lid van verschillende organisaties en had zowel nationaal als internationaal vriendschapsbanden opgebouwd. Het transmigratiegebeuren in Suriname heeft een diepe indruk op hem gemaakt. Dat was ook te merken aan zijn werken en inzet binnen de Saramaccaanse gemeenschap.
Na zijn pensionering als leerkracht bleef hij niet stilzitten. Een creatieve geest raakt niet uitgeput. Hij was een doorzetter en bleef dus actief. Hij was kapitein van het dorp Kapasikee in Brokopondo. Later werd hij benoemd tot hoofdkapitein.

Pastoraal Saamaka
Dorus heeft op zijn manier een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling en groei van het rooms-katholieke geloof. Zo zei hij: “Ik ben niet geroepen om achter het altaar te staan maar er voor. Daar is de plaats waar ik in de kerk het evangelie met gedicht, muziek en zang verkondig. Zo ga ik naar buiten en zo bereikt mijn verkondiging mensen binnen en buiten de grenzen, welk geloof zij ook aanhangen”.
Vanwege zijn kennis en ervaring is hij door de gezagdragers en dorpsoudsten aangewezen als een van de kapiteins om de catechistenorganisatie Pastoraal Saamaka te begeleiden met de inculturatie van elementen binnen het Saramaccaanse gebruik in het rooms-katholieke geloof. Hij heeft zich daarvoor volledig en naar eer en geweten ingezet.

Kerk voor Saramaccaanse gemeenschap
De kerk is een organisatie waar het goed toeven is: ze houdt mensen bij elkaar, voedt op en brengt ontwikkeling. Waar de kerk ontbreekt, raken mensen ontspoord. Met deze gedachte stond Dorus aan de basis voor de oprichting van een rooms-katholieke kerk in het bijzonder voor de Saramaccaners in de stad waar zij in hun eigen belevingswereld God kunnen loven en prijzen.
Zijn lang gekoesterde, vurige wens sloot goed aan bij het initiatief voor de kerkopbouw in Devisbuiten in de directe omgeving van het woonproject Texas waar vele Saramaccaners wonen. Hij heeft zich altijd met hart en ziel ingezet voor dit soort grote projecten. Op 26 januari jl. overhandigde hij in de hoedanigheid van kapitein de sleutel van de nieuwe kerk aan Mgr. Karel Choennie met het verzoek deze te openen en in te zegenen ten behoeve van de rooms-katholieke gemeenschap en de Saramaccaanse leden in het bijzonder, die voorheen niet op deze wijze geaccommodeerd werden.
De stuwdam en de Binnenlandse Oorlog hebben deze Saramaccaanse broeders en zusters verspreid in het land, maar met de jarenlange nooit aflatende inspanning heeft Dorus velen verbonden en bijeengebracht met dit laatste dienstbetoon.

Op 23 februari, kort na dat hij bevorderd werd tot hoofdkapitein, was Doris Vrede voor het laatst in zijn favoriete St.-Pauluskerk in tenue om dit te vieren en samen met de gemeente, God te danken voor Zijn zegen. De week daarop zou hij samen met Pastoraal Saamaka naar Semoisie vertrekken voor een conferentie, maar belandde onverwacht in het ziekenhuis vanwege ziekte.
Onderwijzer, schrijver, dichter, muzikant, kapitein, een veelzijdig mens is lijfelijk niet meer in ons midden. Op 29 maart 2020 is hij ons – op 71-jarige leeftijd – voorgegaan naar, zoals hij in een van zijn gedichten heeft uitgedrukt, Oto banda; naar de overkant bij Zijn Heer en Heiland.
Hij heeft bijgedragen aan de vorming van velen in de gemeenschap. Hij laat ons niet met lege handen achter maar met een rijke nalatenschap als schrijver, muzikant en verkondiger van het goede nieuws vóór het altaar en in de gemeenschap.

OMHOOG Jaargang 64, editie 16, 26 april 2020