Boodschap voor de Veertigdagentijd 2020

Het algemeen welzijn

“U staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek.
Kies voor het leven.” (Vg. Deut. 30,19)

Dierbare broeders en zusters,

De veertigdagentijd is een tijd van herbronnen. Een tijd om onze levensoriëntatie weer helder en zuiver te krijgen. Dit kunnen wij door discipel te zijn van onze heer Jezus Christus in Zijn leven, lijden, sterven en verrijzen. Alleen het navolgen van Christus kan ons individueel en collectief gelukkig maken. Wij willen ons herbronnen door met volle teugen te genieten van Gods Woord, meer in het bijzonder van het evangelie. Door het dagelijks lezen van de vreugdevolle boodschap waarin Jezus rechtstreeks tot ons spreekt over het Rijk van God komen wij tot bekering. Bekeren houdt in dat wij ons afkeren van de machten van de dood en kiezen voor het leven. Een gelukkig leven is een leven in harmonie met onszelf, de medemens, de schepping en God.
Het algemeen welzijn is tegenwoordig niet meer los te zien van onze liefdevolle zorg voor de schepping.

Deze vastenbrief komt in een tijd waarop we ons voorbereiden op de algemene verkiezingen in ons land op 25 mei aanstaande, wanneer velen van ons weer een politieke keuze moeten maken. Zowel de veertigdagentijd als de periode op weg naar de verkiezingen biedt ons de mogelijkheid om na te denken over de samenleving waarin wij nu leven. Het is dan ook een goede gelegenheid om na te denken hoe die volgens de christelijke waarden en normen zou moeten zijn.

Verder komt deze vastenbrief kort na de publicatie van de apostolische exhortatie van paus Franciscus: Querida Amazonia. In deze brief verbindt hij het algemeen welzijn van heel de wereld aan de liefde die wij behoren te hebben voor heel de schepping, in het bijzonder de Amazone.

Leer van de Kerk
De catechismus spreekt over algemeen welzijn. Onder het algemeen welzijn moet worden verstaan: het totaal van die sociale voorwaarden, waardoor zowel groepen als individuen hun eigen volmaaktheid vollediger en sneller kunnen bereiken. Het algemeen welzijn raakt ieders leven. Het vraagt prudentie van de kant van elk individu en meer nog van de kant van de gezagdragers. Het omvat drie essentiële elementen.
Het veronderstelt allereerst eerbied voor de persoon als zodanig. In naam van het algemeen welzijn moet de openbare macht de fundamentele en onvervreemdbare rechten van de menselijke persoon eerbiedigen. De samenleving moet aan ieder lid de mogelijkheid bieden om de eigen roeping te verwerkelijken. In het bijzonder is het algemeen welzijn gelegen in de mogelijkheid de natuurlijke vrijheden uit te oefenen, die nodig zijn voor de ontplooiing van de menselijke roeping: het recht om te handelen volgens de juiste norm van zijn geweten, het recht op bescherming van zijn privéleven en op een juiste vrijheid, ook op godsdienstig vlak.

Ten tweede vraagt het algemeen welzijn het sociaal welzijn en de ontwikkeling van de groep zelf. Ontwikkeling is de samenvatting van alle sociale plichten. Het komt aan het gezag toe in naam van het algemeen welzijn geschillen te beslechten bij uiteenlopende particuliere belangen. Het gezag moet echter aan iedereen toegang verschaffen tot al wat nodig is om een werkelijk menselijk leven te leiden: voedsel, kleding, gezondheidszorg, arbeid, onderwijs en cultuur, de nodige informatie, het recht om een gezin te stichten enz.

Algemeen welzijn impliceert tenslotte vrede d.w.z. de duurzaamheid en de veiligheid van een rechtvaardige orde. Dit veronderstelt dat de overheid met eerlijke middelen de veiligheid waarborgt van de gemeenschap en haar leden. Daarin ligt de grondslag voor het recht op wettige zelfverdediging van de enkeling en de gemeenschap.

Sociale onrust door gebrek aan vertrouwen
Wij constateren een enorme sociale onrust in ons land. Het vertrouwen in de politiek, maar vooral in politici is tot een absoluut minimum gedaald. Velen menen dat politici niet het algemeen welzijn dienen maar enkel en alleen erop uit zijn hun privé- en partijbelangen te behartigen. Het is ontegenzeggelijk zo dat bijna iedereen de politiek ingaat om er zelf beter van te worden, maar wanneer corruptie en zelfverrijking zulke grove vormen aannemen, dan ontwricht dat de hele samenleving. Goedwillende burgers raken ontmoedigd en gefrustreerd. Jongeren zijn zo gedesillusioneerd dat ze een aversie krijgen tegen de politiek of totaal onverschillig worden. Degenen die het niet meer aankunnen verlaten het land, weer anderen werken met groeiende tegenzin en verzinken in een voortdurende klaagzang over stijgende prijzen. Er hangt een sfeer van opgekropte woede, ontmoediging en hopeloosheid. Subtiel uit deze negatieve energie zich in de huiselijke sfeer en op straat door onder andere overdadig gebruik van genotsmiddelen, verbaal en fysiek geweld, roekeloos rijgedrag, onverdraagzaamheid, ziekteverzuim en zelfdoding. Het volk mist inspirerend leiderschap en komt niet verder dan dagelijks te overleven. Wanneer politiek synoniem wordt met sluw en oneerlijk zijn, dan zien de rijken en machtigen hun kans schoon om zich de rijkdommen van het volk toe te eigenen en te plunderen.

Politici hebben de nobele taak de aspiraties van het volk te verwoorden en met prudent beleid die aspiraties te verwezenlijken. In plaats van de aspiraties van het volk te verwoorden, lijken de verkiezingscampagnes niet zelden op scheldkanonnades en vermaakevenementen gericht op het afstompen van de kritische geest van de bevolking. Niet alleen het vertrouwen in politici is afgenomen, maar ook het vertrouwen in belangrijke instituten die van vitaal belang zijn voor een harmonieuze samenleving zoals De Nationale Assemblee. Wanneer een democratie vervalt tot een dictatuur van de meerderheid, dan wordt iedere poging tot oprechte dialoog in de kiem gesmoord en wordt het partijbelang boven het algemeen welzijn gesteld. Het herstel van het diep geschonden vertrouwen in de Centrale Bank van Suriname zal veel voeten in de aarde moeten hebben. Meer dan financieel kapitaal is sociaal kapitaal van belang voor het algemeen welzijn.

Positieve ervaringen
Gelukkig hebben wij ook positieve ervaringen van enorme vrijgevigheid en goedheid. Bijvoorbeeld bij de doorstart van de Stichting voor het kind hebben wij een overweldigende goedheid ervaren. Uit een situatie van vernieling en verderf kwam er iets nieuws door mensen die kiezen voor het leven. Dit is verrijzenis in het dagelijks leven. We kennen genoeg sociale instellingen in ons land die ondanks gebrek aan subsidie en steun van de overheid zich blijven inzetten voor het algemeen welzijn.

Waar komt die gulheid en goedheid vandaan? De gulheid en goedheid zijnin iedere mens. Als Surinamers zijn we sociaalvoelend, ruimhartig en koesteren in ons hart hoge morele waarden en normen. In tijden van schaarste aan eerste levensbehoeften zijn we creatief geweest en hebben gedeeld van het weinige dat we hadden. In tijden van onderdrukking en beknotting van het recht op vrije meningsuiting hebben wij op humoristische wijze uiting gegeven aan ons misnoegen. We zijn een vredelievend volk met een diep verlangen in ons hart naar een democratie waarbij er respect is voor ieders mening. We willen een regering die de rijkdommen waarmee God ons zo overvloedig heeft gezegend, eerlijk verdeelt onder iedereen. Een eerlijke verdeling houdt in dat groepen die niet goed voor zichzelf kunnen zorgen extra aandacht krijgen van de overheid. We beseffen dat geen enkele regering in staat is alle problemen op te lossen. Een regering kan slechts wetten en voorzieningen treffen waardoor het sociale leven wordt geordend. Het zijn de burgers die door solidaire liefde sociale instellingen tot een succes maken en het algemeen welzijn verhogen.

Welzijn en welvaart
Er is een hemelsbreed verschil tussen welzijn en welvaart. Welvaart leidt niet automatisch tot welzijn. Welzijn heeft te maken met een harmonieus leven van de mens met zichzelf, zijn medemens, de schepping en God. Hoewel wij als land veel meer geld verdiend hebben in de afgelopen tien jaren dan de tien jaren daarvoor, is het welzijn niet toegenomen. Dit komt niet alleen door verspilling en onrechtvaardige verdeling maar ook door het groeiend individualisme en materialisme. We worden door de wereld meegesleurd in de zucht naar steeds meer welvaart die zich uit in steeds meer luxe. We zijn terecht gekomen in een wegwerpcultuur waarbij wij enorme schade berokkenen aan de schepping. In onze zucht naar meer economische groei vertrappen wij de rechten van de inheemse volken. Het algemeen welzijn houdt in dat alle groepen in de samenleving de kans krijgen zichzelf te ontwikkelen volgens hun eigen tradities en gewoonten. Waar er belangenverschillen zijn tussen groepen in de samenleving zoals bosexploitanten, gouddelvers en de in dorpsgemeenschappen levende inheemse en tribale volken, dient de overheid regulerend op te treden om het algemeen welzijn te bevorderen. Helaas moeten de inheemse stammen vaak het onderspit delven en worden ze onder de voet gelopen. Met een dergelijke manier van leven bedreigen we niet alleen de bossen en brengen we onherstelbare schade toe aan de natuur, maar we zetten onszelf zo op een pad van dood en zelfvernietiging. De paus roept ons op om dit pad te verlaten door de Amazone lief te hebben. Dit vraagt een radicale bekering, een herbezinning op onze waarden en normen.

Verrijzenisgeloof
Als christenen hebben wij een onverwoestbaar geloof in de verrijzenis. God plaatst ons voor een keuze tussen leven en dood. Als we kiezen voor het leven, dan kiezen we voor het welzijn van de volgende generaties. Kiezen voor het leven vraagt om bekering. Het dagelijks lezen van en bidden met Gods Woord is een onmisbare oefening tot bekering, die wij in deze veertigdagentijd ter harte moeten nemen, zowel individueel als in groepsverband. Laat ons vasten door af te zien van de drang om allerlei afspraken te maken die ons leven zo onder druk plaatsen; door af te zien van de drang om steeds op onze mobieltjes te checken naar de laatste nieuwtjes en roddels via Facebook of Whatsapp. Dan houden we een zee van tijd over om ons terug te trekken en Gods Woord te lezen, individueel of tezamen.

Een gezegende Veertigdagentijd aan u allen toegewenst.

+Karel Choennie
Bisschop van Paramaribo



Categorieën:BISDOM

Tags: , , , , , ,

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: