Duncan Wielzen –
Deze week is het alweer 10 jaar geleden dat oud-directeur van het vroegere Catechetisch Centrum, Peter Sjak-Shie, overleed: een man met grote verdiensten voor de ontwikkeling van de Surinaamse katholieke kerk. Als hommage aan hem verscheen er onlangs bij de Radboud Universiteit in Nijmegen (Nederland) een boekje over zijn leven en denken. Schrijver ervan is oud-directeur van de Nederlandse Missieraad Dr. John Veldman. In die publicatie beschrijft hij Peter Sjak-Shie als een originele en creatieve denker.
Peter Sjak-Shie schreef vele artikelen, hield inleidingen en maakte veelsoortig lesmateriaal. Het – in zijn ogen – beste hieruit verzamelde hij in 2003 in de bundel ‘Overpeinzingen’. Deze bundel vormt met nog enig aanvullend materiaal het uitgangspunt voor de monografie van 50 pagina’s ‘Een geluid van een dunne stilte’. Daarin wordt het patroon van denken van Sjak-Shie uiteengezet en vervolgens toegelicht aan de hand van diens verhalen en (bijbelse) overpeinzingen.
De vele publicaties, voordrachten en inleidingen in binnen en buitenland tonen Peter’s veelzijdigheid. Hij was behalve theoloog ook pedagoog, didacticus, filosoof, exegeet, mentor en leraar. Het is niet eenvoudig om Peters denken in enkele zinnen samen te vatten. Wat echter naar voren komt is zijn grote maatschappelijke betrokkenheid. Zijn kritische reflecties op sociale vraagstukken staan niet los van zijn theologisch denken. God is midden in de samenleving en laat zich ervaren in de culturele dynamiek van alle dag.
Peter Sjak-Shies ‘Overpeinzingen’ gaat uit van een algemene humaniteit die het samenleven bevordert. Theologie en onderwijs moeten in het teken staan van deze algemene humaniteit. Pedagogie moet in dienst staan van mens en samenleving. Hieraan ligt een bijbels geïnspireerde visie ten grondslag: een mens is tot nieuw leven geroepen. Christus schenkt leven in overvloed, gratis! Maar het komt niet vanzelf. Wil je dingen veranderen, dan moet je doordringen tot de geest van waaruit iets gebeurt. Daarvoor zul je jezelf moeten oefenen in het loslaten en je losmaken (in het jezelf-ontledigen) van allerlei prikkels die je van buitenaf opgedrongen worden. En je zult je vertrouwen moeten stellen en je moeten engageren in het verhaal dat God zelf met Zijn volk is aangegaan. Het kompas daarbij is de neergebogen mens.
Het is de spiritualiteit die eeuwenlang door monniken is voorgeleefd en doorgegeven.
Als Surinamer in hart en nieren zag Peter de noodzaak van respect voor alle in Suriname voorkomende culturen en godsdiensten. Dat kreeg weerklank in de pastoraal waarvoor hij zich beijverde. Zowel in het curriculum als in de keuze van docenten voor de middenkaderopleiding van het bisdom kwam deze noodzaak tot uiting. Maar ook in verscheidene lesbrieven die Peter ontwikkelde voor scholen van het RKBO. Hij stelde zichzelf als belangrijkste opdracht het van oorsprong op Nederlandse leest geschoeide godsdienstonderwijs te surinamiseren. Ook stond hij aan de wieg en was hij de grote inspirator van het zogenaamde Panda-beraad. Dit beraad speelde een bijzonder stimulerende rol in het gesprek tussen de godsdiensten.
Het is voor de ontwikkeling van de kerk in Suriname van groot belang dat het intellectuele nalatenschap van Peter Sjak-Shie wordt gekoesterd. Niet om als museumstuk te bewaren, maar ter inspiratie op routes die hij heeft uitgezet. Die routes gaan langs vele piketpalen: geloofsontwikkeling, godsdienstonderwijs, interreligieuze dialoog, oecumene, burgerschap en niet in het minst surinamisering.
(Foto Peter Sjak-Shie/Jeanne van Engelen)
OMHOOG Jaargang 63, editie 27, 21 juli 2019
Categorieën:geloof en leven
OMHOOG 
Geef een reactie