Door Betty Sabajo-Cederboom –
Troost en advies
‘I tyar a san kon,’ zei de lijkbewasser tegen een vriend. Vriend: ‘Soort sani?’ Lijkbewasser: ‘A ondrobruku.’ Vriend: ‘Ondrobruku? Fu san?’ Lijkbewasser: ‘Fu pley nanga a sani fu yu vrouw. En dan gaat de onderbroek in de kist. Want ze moet je niet komen lastig vallen.’ Vriend: ‘No, no, mi no de nanga den san disi…’
Wanneer je met de dood wordt geconfronteerd komen er hulp en advies van alle kanten. Je bent niet alleen. De mensen zijn er om je te troosten en advies te geven. Anderen komen je uitleggen wat je moet doen, welke handelingen je moet plegen. De meeste handelingen zijn traditie en/of cultuurgebonden. Uit onwetendheid zijn wij geneigd om alles te doen wat mensen adviseren, denkende dat het goed is. Als christenen behoren wij te weten dat wanneer wij belijden dat Jezus Christus de dood heeft overwonnen, opgestegen is ten hemel en onze verlosser en bevrijder is, wij dan niet bang hoeven te zijn voor de dood.
Afscheid
Waarom zou iemand met wie je goed hebt geleefd jouw nachtrust willen verstoren? We hebben in onze Surinaamse christelijke traditie verschillende momenten om te bidden voor de zielenrust van de persoon en om goed afscheid te nemen.
Het eerste afscheid is kort na de dood. Het tweede afscheid is tijdens de dodenwake of singineti. Het derde afscheid is voordat het lichaam zal worden gewassen en gekleed. Het vierde afscheid is tijdens de uitvaartdienst. Het vijfde afscheid aan het einde van de dienst voordat de kist voorgoed wordt afgesloten. En voor het laatst bij het graf wanneer wij bloemen gooien of bij de identificatie voordat het lichaam gecremeerd wordt. Dit gaat gepaard met bidden en zingen om de zielenrust, en als troost voor de nabestaanden.
En toch laten wij ons verleiden om verbintenissen aan te gaan met de dood. We begraven onze eigen kinderen mee met de overledene door hun zakdoeken of een touw met de lengte van een familielid, dat niet aanwezig kon zijn, in de kist te plaatsen. En verder doen wij alles wat mensen ons maar adviseren en zijn we elk geloof in Jezus Christus vergeten.
Rituelen
We moeten oppassen met verschijningen van de dode, omdat het vaak te maken heeft met ons verdriet. Het kwade maakt misbruik van onze toestand en doet zich voor als de overledene. Uit onwetendheid en angst nodigen wij juist kwade geesten uit om deel te worden van ons leven en zo begint de ellende langs een weg van allerlei soorten waarzeggers en ‘genezers’ die je moeten verlossen van datgene wat jezelf hebt opgeroepen.
En als je voor deze weg kiest, zul je offers moeten brengen om de geesten te bedaren door rituele handelingen te plegen, spullen te kopen en deze te dragen. En als je 1 fout maakt kan het je dood betekenen of ziekte en ellende doen hun intrede. En dan moet je daarvoor weer behandelingen ondergaan en veel geld neertellen. Tijdens deze rituelen word je geestelijk blind en doof gemaakt en heb je niet door dat je slaaf bent geworden van de dood.
Geesten en orakels
In 1. Samuel 28 lezen we hoe Saul God vroeg om een antwoord. Toen hij geen antwoord kreeg, ging hij vol ongeduld een waarzegster raadplegen om de geest van Samuel op te roepen. Het is geëindigd met zelfmoord.
De Heer waarschuwt hiertegen in Leviticus 19:31: Gij moogt geen contact zoeken met de geesten van gestorvenen en geen orakels ondervragen. Daardoor zoudt ge u verontreinigen. Ik ben Jahwe uw God. En in Leviticus 20 vers 6: Tegen degene die contact zoekt met geesten en orakels raadpleegt en deze ontuchtig achterna loopt, treed Ik persoonlijk op en verwijder hem uit zijn volk. En in Deuteronomium 18 vers 10: Het mag bij u niet voorkomen, dat iemand zijn zoon of zijn dochter door het vuur laat gaan, zich afgeeft met waarzeggerij, met geestenbezwering, mantiek of toverij.
Mocht het zo zijn geweest dat u uit onwetendheid of om welke reden dan ook dit hebt gedaan, is het goed om dit te belijden en voor u te laten bidden om los te komen van de geesten die u tergen. God is barmhartig en wij mogen die barmhartigheid gratis halen; Jezus heeft de prijs al betaald. Het is dan ook goed om voor u te laten bidden zodat u wordt losgesneden van onreine geesten. Dat kunt u ook laten doen bij een genezings- of bevrijdingsdienst.
We hebben 1 gemeenschappelijke vijand die erg listig is en altijd misbruik maakt van onze emotionele toestand om ons te verleiden. Hierdoor gaan wij ongewild overeenkomsten aan met het kwade, met alle gevolgen voor onze kinderen, kleinkinderen en soms generaties verder.
In de kracht van Gods Geest
Laten wij bidden voor de zielenrust van onze overledenen (dat doen wij bij elke eucharistieviering) en bidden om kracht voor de nabestaanden om het verdriet te verwerken; en ja dat kost soms wat tijd. Maar omdat wij een levende God dienen die is opgestaan uit de doden, zal Hij ons doen opstaan uit welke diepe put dan ook, zodat wij kunnen leven. En hiervoor heb je geen ondrobruku nodig of duistere rituelen. Stel je hart open voor de Heer en vraag vergeving voor wat je verkeerd hebt gedaan. Onze God is een barmhartige God die leeft en niet door mensenhanden is gemaakt.
En als iemand van u komt te overlijden, maak als eerste contact met de kerk. Vraag naar telefoonnummers van christenen voor de dodenwake/singineti en om het lijk te wassen. Een belangrijke tip: een ware christen loopt in de kracht van Gods Geest en hoeft zich niet te bedrinken om Gods werk te kunnen doen.
OMHOOG Jaargang 62, editie 19, 13 mei 2018
Categorieën:geloof en leven
Geef een reactie