Achtergrond van de eerste lezing (Handelingen der Apostelen 8: 5-8.14-17)

De vorige week zondag lazen we in Handelingen der Apostelen over de aanstelling van de eerste zeven diakens in de jonge Kerk. Twee van hen krijgen extra aandacht in dit bijbelboek. De diaken Stefánus predikt krachtig over Jezus’ verrijzenis en over de verlossing door het kruisoffer. Stefánus zal de eerste martelaar worden van de Kerk wanneer hij gestenigd wordt in goedkeurende aanwezigheid van Saulus, die pas later als Paulus de grote verkondiger zal worden van Jezus en net als Stefánus een martelaar wordt voor het evangelie. De tweede diaken is Filippus. Ook hij getuigt op inspirerende wijze van Jezus, de levende Heer. Filippus moet tezamen met vele Christengelovigen vluchten uit Jeruzalem. Hij wijkt uit naar Samaria, de middelste provincie van het land Israël. Daar, onder de Samaritanen, begint Filippus over Jezus te prediken en vele mensen van Samaria worden geraakt en komen tot geloof in Christus.

Eerste lezing: Handelingen der Apostelen 8: 5-8.14-17

In die dagen kwam de diaken Filippus in de stad van Samaria en predikte daar de Messias. Filippus’ woorden oogstten algemene instemming toen de mensen hoorden wat hij zei en de tekenen zagen die hij verrichtte. Uit vele bezetenen gingen de onreine geesten onder luid geschreeuw weg en vele lammen en kreupelen werden genezen. Daarover ontstond grote vreugde in die stad. Toen de apostelen in Jeruzalem vernamen dat Samaria het woord Gods had aangenomen, vaardigden zij Petrus en Johannes naar hen af, die na hun aankomst, een gebed over hen uitspraken, opdat zij de heilige Geest zouden ontvangen. Deze was namelijk nog over niemand van hen neergedaald; ze waren alleen gedoopt in de naam van de Heer Jezus. Zij legden hun dus de handen op en ze ontvingen de heilige Geest.

Tussenzang:  Psalm 66

Refrein: JUBELT VOOR GOD, ALLE LANDEN DER AARDE

1. Jubelt voor God, alle landen der aarde,

bezingt de heerlijkheid van Zijn Naam.

Brengt Hem hulde en zegt tot uw God,

verbijsterend zijn al Uw daden.

2. Heel de aarde moet U aanbidden,

bezingen Uw heilige Naam. Komt en

aanschouwt wat God heeft verricht,

ontstellende daden onder de mensen.

3. Hij maakte de zee tot een droge vallei,

zij gingen te voet door de bedding.

Laten wij juichen van vreugde om Hem,

die eeuwig regeert door Zijn macht.

4. Komt dan, godvrezenden, luistert naar mij,

ik zal u verhalen wat Hij mij gedaan heeft.

God zij geprezen, Hij wees mij niet af,

onthield mij niet Zijn erbarmen.

Achtergrond van de tweede lezing (1 Petrus 3: 15-18)

In deze passage uit de eerste brief van Petrus, spreekt de apostel over het grote belang van het voorbeeld. Wanneer Christengelovigen zachtmoedig, oprecht en rechtschapen, en met echte naastenliefde in het leven staan, dan wordt hun voorbeeld een krachtig getuigenis. Het goede voorbeeld maakt dat anderen zich eerder zullen openstellen voor de verkondiging van het geloof in Jezus, de levend Heer van de Kerk. Het oprechte levensvoorbeeld overtuigt. Het is daarom heel belangrijk, schrijft Petrus. Ook voor ons blijven zijn woorden waar.

Tweede lezing: 1 Petrus 3: 15-18

Dierbaren, heiligt in uw hart Christus als de Heer. Weest altijd bereid tot verantwoording aan al wie u rekenschap vraagt van de hoop die in u leeft. Maar verdedigt u met zachtmoedigheid en gepaste eerbied, en zorgt dat uw geweten zuiver is. Dan zullen zij die uw goede christelijke levenswandel beschimpen, met hun laster beschaamd staan. Hoeveel beter is het, zo God het wil, te lijden voor het goede dat men doet dan straf te ondergaan voor misdrijven. Ook Christus is eens voor al gestorven voor de zonden, de Rechtvaardige voor de onrechtvaardigen, om ons tot God te brengen. Gedood naar het vlees, werd Hij ten leven gewekt naar de Geest.

Achtergrond van de evangelielezing:  (Johannes 14: 15-21)

Ook deze evangelielezing -net als die van de vorige zondag- is genomen uit de afscheidsrede van Jezus: de collectie van woorden van Jezus aan Zijn apostelen tijdens het laatste avondmaal. Jezus verzekert Zijn apostelen dat Hij de Heilige Geest zal zenden. Hij zal overgeleverd en gekruisigd worden, omdat het de wil van de Vader is dat Jezus zo de verzoening der zonden en het doorbreken van de machten der duisternis zal volbrengen. Hij zal dus een korte tijd er niet meer zijn. Maar na Zijn verrijzenis zal Jezus opnieuw bij Zijn leerlingen zijn, maar nu op een nieuwe, verheerlijkte wijze. Hij zal door de Heilige Geest voor altijd aanwezig blijven, nabij zijn, tot aan de voleinding der wereld. En door de kracht en de wijsheid van de Heilige Geest zal de verrezen Heer de gelovigen steeds meer inzicht geven in de diepere dingen van God, in de diepere betekenis van Jezus’ woorden, en in wat de Vader van ons vraagt.

Evangelie: Johannes 14: 15-21

In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: “Als gij Mij liefhebt, zult ge mijn geboden onderhouden. Dan zal de Vader op mijn gebed u een andere Helper geven om voor altijd bij u te blijven: de Geest van de waarheid, voor wie de wereld niet ontvankelijk is, omdat zij Hem niet ziet en niet kent. Gij kent Hem, want Hij blijft bij u en zal in u zijn. Ik zal u niet verweesd achterlaten: Ik keer tot u terug. Nog een korte tijd en de wereld ziet Mij niet meer; gij echter zult Mij zien, want Ik leef en ook gij zult leven. Op die dag zult gij weten, dat Ik in mijn Vader ben en gij in Mij en Ik in u. Wie mijn geboden onderhoudt, die hij heeft ontvangen, hij is het die Mij liefheeft. En wie Mij liefheeft, zal door mijn Vader bemind worden; ook Ik zal hem beminnen en Ik zal Mij aan hem openbaren”.

Overweging:

Voor deze 6^e zondag in de Paastijd, herinnert de Kerk ons eraan dat Pinksteren dichtbij komt: het feest van de Heilige Geest. En die grote kerkelijke hoogtijdag moet zeker groot gevierd worden, en dan niet alleen als een herinnering aan een indrukwekkende gebeurtenis eens, meer dan tweeduizend jaar geleden. Nee, het gaat er uiteindelijk om hoe wezenlijk de gave van de Heilige Geest is -of zou moeten zijn- in ons leven nu, in ons leven als gelovige katholieken, tezamen met andere Christenen en mensen van goede wil. Laten we ons bij deze lezingen richten op de Heilige Geest in ons leven, in onze Kerk, in ons persoonlijke dagelijkse bestaan. En ik wil dat doen aan de hand van het grote thema dat Paus Franciscus de Kerk heeft meegegeven voor dit jaar 2023: “Hearts on fire, feet on the move!”

De Heilige Geest is altijd de grote kracht van Gods liefde en inspiratie geweest die mensen de eeuwen door vuur en kracht gegeven heeft. “Hearts on fire” verwijst naar de twee leerlingen op weg naar Emmaus, die geheel ontmoedigd door de wrede kruisiging van hun Meester, alle hoop kwijt waren. Alles leek voorbij, niets leek nog zinvol te zijn, het was plotseling allemaal zo verbijsterend gegaan! Maar de verrezen Heer verschijnt zonder dat ze Hem al gelijk kunnen herkennen. Hij legt hen uit hoe God de Vader reeds eeuwen lang Zijn plannen van verlossing, vergeving en verrijzenis op allerlei plekken van het Oude Testament had gelegd. De twee leerlingen raken zo diep geraakt door deze uitleg, dat de Heilige Geest krachtig hun harten deed branden van een nieuw hoop: een nieuwe hoop dat er nog zoveel te gebeuren stond waar zij graag deel van wilden zijn, een nieuwe hoop dat God nooit overwonnen is of niet zou bestaan. De Heilige Geest liet hen weer krachtig ervaren wat het is om geraakt te worden door God: iets aanvoelen van het eeuwig zuivere, iets aanvoelen van een liefde die het leven zin geeft en dat ons een bredere visie geeft dan alleen maar leven voor het materiële. De Heilige Geest ontsteekt in de harten van allen die zich voor Hem openstellen het vuur van solidariteit met anderen, het vuur van het je inzetten voor je medemens door goedheid in actie. De Heilige Geest ontsteekt in het hart van een gelovig mens het vuur van meer aandacht vrijmaken voor God in het innerlijke van je ziel, en vanuit dat vuur een naar buiten gericht mens worden: “Hearts on fire, feet on the move!”

In de eerste lezing zien we ook hoe de Heilige Geest de harten van gelovige mensen op hele verrassende wijze leidt. In Jeruzalem had de jonge Kerk onder leiding van de apostelen eerst een tijdje rust en uitbreiding gekend. Er was een sterke saamhorigheid, ze hadden in onderlinge eenheid steeds samen gebeden en eucharistie gevierd. En de sociaal-zwakkeren onder hen werden met die liefde die zij van Jezus, hun verrezen Heer, hadden geleerd, goed verzorgd. En zo waren ze een hechte groep, waar in een snel tempo zich steeds meer mensen bij aansloten. De Heilige Geest had hen namelijk steeds weer ingegeven hoe te spreken met anderen over hoe ze Jezus als de levende, verrezen Heer bleven ervaren, over de innerlijke vrede die zij ervaarden in het gebed, over de diepere betekenis van Jezus’ woorden, parabels en wonderen, en over de bron van hun naastenliefde en inzet voor de armere mens in hun midden. Deze gelovige mensen van die jonge Kerk te Jeruzalem deden al volop dat wat we in de tweede lezing Petrus hoorde vragen: “Dierbaren, heiligt in uw hart Christus als de Heer. Weest altijd bereid tot verantwoording aan al wie u rekenschap vraagt van de hoop die in u leeft”.

Dit wat de Heilige Geest doet: Hij geeft ons inzicht in hoe God is, inzicht in hoe Jezus, Zijn levende Zoon, ons leven een hernieuwde kracht en een andere richting geeft. De Heilige Geest geeft ons steeds weer “hearts on fire”.

Maar toen begonnen de hogepriesters en leidinggevende Farizeeën en Sadduceeën zich meer te ergeren aan deze snel groeiende groep gelovige Christenen en hun populariteit onder het volk. Zij begonnen toen met een verschrikkelijke vervolging. Vele Christelijke Joden vluchtten in paniek weg uit Jeruzalem, waar hun leven en dat van hun familieleden, niet meer veilig was.

Maar dan zien we een tweede aspect van wat de Heilige Geest in ons leven doet: de Geest opent deuren wanneer er een paar ramen gesloten werden. Met andere woorden: daar waar wij dankbaar aandacht hebben voor wat God in ons leven doet, daar waar wij in Zijn dienst staan en Hem betrekken in ons dagelijks leven, daar zal de Heilige Geest steeds weer onverwachte, verrassende dingen doen.

Daar waar de diaken Filippus een van de vele gelovige Christenen was die moesten wegvluchten uit Jeruzalem voor het geweld van die grote vervolging, daar opent de Heilige Geest tot ieders verrassing nieuwe deuren. Want de mensen van Samaria blijken heel open en enthousiast te zijn voor de verkondiging over Jezus, de verrezen Heer, door de diaken Filippus. Zij omarmden het geloof en werden krachtige Christenen.

Laten wij hiervan leren om onder alle omstandigheden in het leven van iedere dag en in de tijden van tegenslag, teleurstelling, ziekte of stress, toch met een “heart on fire” de dankbaarheid te bewaren. Dankbaarheid zal ons sterk maken in ons geloof. Door de dankbaarheid heel bewust vast te houden in ons leven, zal het ons open doen staan voor het werken van de Heilige Geest in ons binnenste.

En daar waar de Heilige Geest ons kan leiden en wij bewuste, actieve discipelen zijn van Christus, mensen dus met “hearts on fire”, daar zullen wij ons ook steeds meer actief opstellen. Er groeit dan in ons leven een grotere gevoeligheid voor wat waar is en oprecht. Wij ontwikkelen dan een groeiende solidariteit met de belangrijke issues van de samenleving. Ons geloof in Christus beweegt ons dan steeds meer tot dienstbaarheid, tot: “feet on the move!”

Laten we blijven geloven in een krachtige geloofsgemeenschap en zelf aandacht vrijmaken voor momenten van gebed en stille gerichtheid op de Heer van leven en waarheid. Laten we blijven geloven in een krachtig geloofsleven dat ons met verbondenheid in relatie brengt met medemensen, met inspirerende ervaringen van levensvreugde in situaties waar God ons in contact brengt. Een geloofsleven dat ons omvormt tot mensen met diepe interesse en betrokkenheid, en die grote voldoening vinden als wij mochten bijdragen tot maatschappelijke verbetering, of tot een groeiend geloof in enkele personen om ons heen, die door onze oprechtheid en geloof, ook in zichzelf een openheid beginnen te voelen naar dat wat ons beweegt en inspireert.

“Hearts on fire, feet on the move! Laten we dit thema omarmen en het ons leven laten verdiepen en richten. Het zal ons veel moois brengen!

Categorieën:geloof en leven

Tags: Esteban Kross, Overwegingen