door Cheryl Jacott-Daal

Wie kent de joviale diaken Sonny Waterberg niet? Hij zingt graag en bespeelt daarbij vaak zijn gitaar met een brede smile op zijn gezicht. Een ander talent van deze geestelijke is kennis overdragen. Op initiatief van een werkgroep (belast met de liturgie binnen de Alfonskerk) is deze diaken benaderd om bij te dragen aan capaciteitsversterking. De vierdaagse liturgische vorming is op 9 maart jl. van start gegaan en eindigt eind maart. Aan deze training nemen ongeveer twaalf vrouwen en één heer deel. Diaken Waterberg draagt zijn kennis op een luchtige, grappige en boeiende manier over. Eenieder hangt aan zijn lippen tijdens de trainingssessie.

Wat is de liturgie?
De trainer is tijdens de eerste sessie van start gegaan met het lied Sen Faya, Sen Alen, om de Heilige Geest uit te nodigen. Daarna heeft hij Google geraadpleegd om hem te assisteren met de inhoud van het begrip liturgie. Volgens het internet omvat het de manier waarop het geloof tijdens de kerkdienst wordt gevierd. Het geheel van voorgeschreven gebeden, ceremoniën en handelingen die een eredienst uitmaken, maken deel uit van de liturgie. Alle onderdelen van een kerkdienst vormen samen de liturgie en hebben tot doel om God te eren.
De diaken heeft de volgende typen liturgie opgenoemd in volgorde van belangrijkheid:

1. Eucharistieviering
2. Woord- en communie dienst
3. Woord- en gebedsbijeenkomst

Waarom denk je dat de eucharistieviering nummer 1 is? De eucharistieviering is het belangrijkste sacrament in de katholieke kerk, omdat het een liefdesontmoeting met God is door middel van zijn Woord en het Lichaam en Bloed van Jezus.

Inrichting van de kerk afgestemd op de liturgie
Rooms-katholieken worden vaak verweten dat zij beelden van Jezus en Maria aanbidden. De diaken heeft uitgelegd dat het aanbidden van beelden een zonde is. Beelden worden in de kerk geplaatst om ons een beeld te geven van hoe bepaalde Bijbelse persoonlijkheden eruitzien. Visualiseren is een krachtige manier om mensen en gebeurtenissen zichtbaar te maken. Ik zal verder ingaan op twee andere aspecten om aan te tonen dat er goed is nagedacht over de inrichting van de kerk. Ken jij het antwoord op de vraag waarom het altaar hoger ligt dan de kansel? De kansel is de plaats in de kerkruimte, die in het bijzonder is bestemd voor de prediking, de verkondiging van het Woord van God. Is het je opgevallen dat een priester nooit preekt voor het altaar? Het altaar is niet daarvoor bestemd. Het altaar staat hoger dan de rest van de kerk, omdat men als het ware een berg beklimt om God te ontmoeten. De kerkdeur is gebouwd zonder knop of hendel aan de buitenkant. Het wordt van binnen opengemaakt en dichtgedaan. Je kon merken dat een deel van de participanten hun hersenen moest kraken toen er werd gevraagd waarom de kerk van binnen opengaat. Ik moest zelf ook diep nadenken. De bedoeling hiervan is in lijn met de gedachte dat kerkgangers hun hart mogen openstellen voor de Heer. De trainer heeft een grapje gemaakt door te zeggen: “Gado no e firi no wan fasi als jij de deur van je hart wil sluiten hoor.”

Mannelijke herders in de r.-k. kerk
Tijdens kerkdiensten zijn er geen gewijde vrouwen, maar wel gewijde mannen. Ook leken. Een leek is iemand die niet is gewijd of benoemd. Leken assisteren tijdens de dienst, terwijl gewijde mannen bevoegd zijn om bepaalde handelingen en rituelen uit te voeren. Voorgangers in de r.-k. kerk kunnen in de volgende hiërarchische volgorde worden benoemd:

1. Bisschop
2. Priester
3. Diaken

De bisschop betekent letterlijk ‘opzichter’. Diaken Waterberg heeft aangegeven dat gewijde mannen, herders worden genoemd. De bisschoppen worden beschouwd als opvolgers van de twaalf apostelen. Dan rijst de vraag waar de paus van Rome moet worden geplaatst binnen de hiërarchie. Paus Franciscus, is de bisschop van Rome en het hoofd van de katholieke kerk. De paus is dus de eerste onder de gelijken (bisschoppen).
Waarom staat de r.-k. kerk geen vrouwelijke priesters toe? De diaken heeft verteld dat vrouwen een belangrijke rol vervullen in de kerk. De apostelen in de bijbel waren echter uitsluitend mannen. Voorlopig zijn uitsluitend mannelijke herders toegestaan, omdat de kerk nog niet is uitgediscussieerd over het toelaten van vrouwelijke herders. Net zoals velen heb ik mij afgevraagd als vrouwen ooit priester zullen worden in de r.-k. kerk.

Verschil priesters en diakens
Bisschoppen en priesters leiden een celibatair leven. Dat betekent dat zij bewust ervoor kiezen om zonder seks te leven en niet te trouwen. Let wel: ik heb gelezen dat het celibaat een vereiste is van religieuze leiders, maar het is geen opdracht van God. Op het internet kun je meer lezen over de oorzaken van dit religieus besluit, maar ook over mogelijke gevolgen. Weet jij als diakens wel of niet mogen trouwen? Beide opties zijn mogelijk. Als een diaken priester wil worden mag hij niet trouwen. Diakens die geen priester willen worden mogen wel trouwen voordat zij worden benoemd. Daarna niet meer. Ik zal nog één verschil belichten tussen priesters en diakens. Diakens dragen hun stola schuin over hun linkerschouder, terwijl priesters het om hun hals dragen waardoor je twee delen van de stola ziet aan de voorkant van hun kleding. Diaken Waterberg heeft hiervan een demonstratie gegeven die op de foto hieronder is te zien. De stola is paars in dit geval.

In de resterende sessies zal de trainer zeker dieper ingaan op de rollen van de leken in de kerk en de schoonheid van de liturgie. De sessie is afgesloten met het lied No wang sma no de leki Jezus. Heb jij ook iets geleerd uit deze leerrijke sessie?

OMHOOG Jaargang 67, editie 11, 19 maart 2023

Categorieën:geloof en leven, verslag

Tags: Cheryl Jacott-Daal, diaken Sonny Waterberg, liturgie, liturgiegroep, St. Alfonsusparochie