Klimaatcrisis en coronavirus

Artikel van secretaris-generaal Junghee Min van het International Climate and Ecology Network Seoul, verschenen in het kwartaalblad Contact van de Generale Curie OFM, editie januari – maart 2020.

Aanzienlijke invloed
Met de verspreiding van COVID-19 staan we nu voor ongekende uitdagingen. Er wordt gesteld dat de klimaatverandering een aanzienlijke invloed heeft gehad op de ontwikkeling van infectieuze virussen zoals het coronavirus. Half februari maakte Sonia Sha, een Amerikaanse wetenschappelijke journalist en de auteur van Pandemic een dergelijke bewering in Nation, een wekelijks tijdschrift, en ook in een interview met de onafhankelijke nieuwsorganisatie Democracy Now 1. Volgens Sha waren bijna alle virussen, inclusief covid-19, parasitair in dieren in het wild. Klimaatverandering vernietigt ecosystemen, waardoor wilde dieren die hun leefgebied hebben verloren dichter bij menselijke bewoning komen. Daarom is de mogelijkheid van contact met mensen toegenomen, dus komt het virus vanuit het wild het menselijke lichaam binnen.

Meer dan 300 virussen
Deze virussen zijn niet zo gevaarlijk in het lichaam van een wild dier, maar zodra ze mensen binnenkomen, worden ze dodelijk, omdat ze zich moeten aanpassen aan een nieuwe omgeving. In de loop van de tijd evolueren virussen – als de gastheer sterft, kunnen de virussen niet overleven. Daarom evolueren ze in virussen die niet zo dodelijk zijn als ze ooit waren. Dit is ook het geval met covid-19, dat een laag sterftecijfer heeft in vergelijking met een zeer hoog infectiepercentage.
Ze zei dat er de afgelopen 50 jaar meer dan 300 virussen zijn ontdekt, waaronder covid-19. 60% van deze virussen is afkomstig van dieren en 70% van deze dierlijke virussen van wilde dieren. Jared Diamond schrijft in zijn boek Guns, Germs, and Steel dat dierlijke virussen in menselijke lichamen zijn terechtgekomen sinds mensen begonnen met landbouw en veeteelt. Tuberculose, mazelen en pokken zijn virussen afkomstig van vee, kinkhoest kwam van varkens en griep van eenden.

Ontbossing en verstedelijking
Toen westerse mogendheden andere continenten koloniseerden, hadden de door hen meegebrachte virussen een vernietigend effect op het lokale ecosysteem en zijn bewoners. Mazelen en pokken kwamen met Europeanen Amerika binnen en doodden de meeste inheemse mensen. In 1817 verplaatste de Engelse Oost-Indische Compagnie duizenden mensen naar de mangrovebossen van Sundarbans in Bangladesh (destijds een deel van India) om het gebied te ontbossen en rijst te verbouwen. Op dat moment kwamen de bacteriën in het water bij de mensen terecht en zo begon cholera bekend te worden.
Ontbossing, verstedelijking en het gebruik van wilde dieren als gastronomische delicatessen – allemaal veroorzaakt door een groeiende bevolking – zijn verdere oorzaken van de verspreiding van virussen. Een studie uit 2017 wees uit dat het ebolavirus wordt geassocieerd met vleermuizen en vaker voorkomt in Centraal- en West-Afrika, waar er recent ontbossing heeft plaatsgevonden. Ook zijn muggen die besmettelijke ziekten overdragen op mensen meer dan twee keer zo groot in de ontboste gebieden. We weten ook dat het hiv-virus wordt geassocieerd met het eten van wilde dieren. In de vroege jaren 1920 verspreidde hiv zich toen Belgische kolonisatoren grootschalige plantages en spoorwegen aanlegden en de verstedelijking bevorderden in Kinshasa, de hoofdstad van Congo.

Virus besmettelijker dan corona
Afgelopen mei publiceerde het Intergovernmental Science Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) een rapport dat erop wijst dat ongeveer 1 miljoen van de 8 miljoen bekende soorten in gevaar zijn en dat klimaatverandering een belangrijke oorzaak hiervan is. Daarnaast dat ongeveer 6 miljoen hectare bos wereldwijd elk jaar zijn verdwenen sinds 2000. Als de uitstoot van broeikasgassen niet drastisch wordt verminderd en als de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde stijgt met meer dan 1,5 C boven pre-industriële niveaus, dan kan volgens dit rapport een virus ontstaan dat besmettelijker is dan corona, waardoor de mensheid in groter gevaar komt.
Het voorkomen van de verspreiding van virussen die dodelijk zijn voor de mensheid en het beschermen van de gezondheid van huidige en toekomstige generaties zijn dwingende redenen voor ons om te reageren op de klimaatcrisis.

1 https://www.thenation.com/article/environment/coronavirus-habitat-loss/; https://www.democracynow.org/2020/2/27/climate_crisis_coronavirus_infections_disease_outbreaks

OMHOOG Jaargang 64, editie 16, 26 april 2020



Categorieën:geloof en leven

Tags: , , , ,

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: