Preek Mgr. Karel Choennie bij opening Jubeljaar 2025

Het jubeljaar
Bij de opening van het Jubeljaar past het om eerst iets te zeggen over de betekenis van een Jubeljaar. Elke 25 jaar wordt er in de rooms-katholieke kerk een Jubeljaar of een Heilig Jaar gevierd. Het is een oude traditie om schoon schip te maken en met nieuwe energie de toekomst tegemoet te gaan.
De oorsprong van het Jubeljaar ligt bij de Israëlieten. Zij vierden om de vijftig jaar een Jubeljaar. Daarbij kregen families die eigendommen of hun persoonlijke vrijheid hadden verloren, een nieuwe kans. Het doel was de gelijkheid tussen alle kinderen van Israël te herstellen.
Het Jubeljaar was volgens de Wet van Mozes de afsluiting van een reeks van zeven sabbatjaren. Zoals de sabbat de laatste dag is van de zevendaagse week waarop men dient te rusten, zo is het sabbatjaar het zevende jaar waarin het land rust moet worden gegund. Na verloop van zeven sabbatjaren, zeven keer zeven jaar, tezamen negenenveertig jaar, moet op de dag van verzoening, de tiende dag van de zevende maand, de bazuin luid schallen (Lev. 25, vers 8 en 9). Ook mocht in het Jubeljaar niet gezaaid en geoogst worden. “Alleen wat het land uit zichzelf voortbrengt, mag u eten. In het Jubeljaar zal iedereen in zijn vroeger bezit worden hersteld.” (Lev.12 vers 13). Het Jubeljaar begon met het blazen op de ramshoorn. Het geluid hiervan is zeer indringend en vraagt ieders aandacht. In de katholieke traditie werd eerst om de 100 jaar een Jubeljaar afgekondigd, daarna werd het 50 jaar en uiteindelijk 25 jaar. Het is goed om van tot tijd oude ruzies bij te leggen, schulden kwijt te schelden en barmhartig te zijn, zodat er een nieuw begin gemaakt kan worden, waarbij iedereen gelijke kansen heeft.

Wat is hoop
Ik ben met kerst begonnen met u over de hoop na te denken. Wat is hoop? Hoop is een van de drie goddelijke deugden, zoals we dat lezen bij St. Paulus. Hoopt maakt blij, maar hoop is ook geduldig wachten. Het is geen passieve bezigheid maar een actieve. Hoop zorgt dat we op zoek gaan naar de zin van ons individueel en collectief leven. Ieder van ons is te beschouwen als een pelgrim van hoop. Onze weg is niet recht maar heeft veel bochten, echter is de hoop het kompas om ons uiteindelijk bij God te laten uitkomen wanneer onze levensreis zal zijn voltooid. We worden dan ook letterlijk uitgenodigd om onze comfortzone te verlaten en op bedevaart te gaan naar Rome. Dat zal niet voor iedereen weggelegd zijn, daarom sporen wij u allen aan om tenminste een pelgrimstocht te maken van uw eigen parochie naar de kathedrale basiliek. Probeer bewust op weg te gaan en mediteer daarbij over de weg die u in leven hebt afgelegd. Welke hoop koesterde u in uw kinderjaren of als tiener, of als jongvolwassene, wat was de hoop voor uw geliefde en uw kinderen en wat hoopt u voor uw vaderland. Hoop moet gewekt worden en dat kunnen wij het gehele komende jaar doen.

Het logo
Als u naar het logo kijkt van het Jubeljaar ziet u vier gestileerde figuren die de hele mensheid verbeelden, vanuit de vier windstreken van de aarde. Ze omhelzen elkaar, wat wijst op de solidariteit en de broederschap die volken moeten verenigen. De eerste figuur houdt zich daarbij vast aan het kruis. De onderliggende golven geven weer dat de pelgrimstocht van het leven niet altijd over rustige paden gaat. De hoop in het logo is verbeeld door het anker waar het kruis aan de onderkant in overgaat. De hoop is een anker voor de ziel.

Hoop is het anker voor de ziel
Er zijn talrijke Bijbelse teksten die ik graag wil bespreken het komende jaar, zodat het begrip hoop steeds duidelijker zal worden. Door het anker op het logo begin ik dan met Hebreeën 6 vers 19: De hoop is het veilige en vaste anker voor onze ziel. In de hoop zet de ziel zich vast in het binnenste van het allerheiligste (Heb. 6, vers 18-20). Het allerheiligste is niet meer een fysieke ruimte in de tempel, maar na sterven het van Jezus wil God zelf wonen in ons hart. In ieder mens is er een heilige plek waar onze angsten en de tirannie van de wereld ons niet kunnen achtervolgen. Door de hoop wordt onze ziel in die heilige plek verankerd. In deze ruimte komen wij ons diepste zelf tegen. De brief aan de Hebreeën spoort ons aan om aan die hoop te blijven vasthouden.

Is hoop een zoethoudertje?
Vaak krijgen de kerk het verwijt dat mensen die onderdrukt worden zoet worden gehouden door hoop te prediken. Er wordt verondersteld dat wij dit doen om hen gevangen te houden in de beknellende situatie. We zouden vrouwen, die in een slechte relatie gevangen zitten, aansporen de situatie niet te ontvluchten, maar te blijven hopen dat het beter zal worden. Het tegendeel is waar. Juist wanneer hoop in onze ziel verankerd is, kunnen wij niet alleen de golven van de woeste zee weerstaan, maar vinden wij wegen om als pelgrims van hoop, nieuwe wegen in te slaan.

Syrië als voorbeeld van hoop
Wie het nieuws uit Syrië volgt, zal het met me eens zijn dat een tirannie niet eeuwig kan duren. Hoe afschrikwekkend en bruut de tiran ook is, er komt een dag waarop, door aanhoudend verzet, de tirannie wordt verbroken. De val van het regime ging daar zo snel dat wij plotseling hoorden dat Damascus was gevallen en dat de dictator was gevlucht. Juist in situaties van hevige verdrukking kan de transformatie van onze ziel plaatsvinden. Door geen berusting te kennen, vinden we nieuwe energie om een nieuw mens te worden.

Berusting versus aanvaarding
We krijgen niet altijd wat we hopen, maar we worden wel door hoop gevormd. Er is namelijk een groot verschil tussen berusting en aanvaarding. Vaak heb ik aan een ziekbed gestaan bij mensen die hoopten en baden dat de zieke zou genezen. Uiteindelijk stierf de zieke toch. Zulke mensen kunnen cynisch worden en zeggen: we hadden nog zo gehoopt dat de zieke beter zou worden. Ook de teleurgestelde Emmaüsgangers gebruikten deze woorden en ze leefden in de veronderstelling dat hij de Messias zou zijn, maar hij werd gekruisigd. Zij gaven zich over in doffe berusting. Veel mensen geven de hoop op en blijven steken in berusting. Hoop echter brengt ons ertoe onvermijdelijke situaties en de realiteit onder ogen te zien en te aanvaarden. Wanneer de zieke bidt om genezing, maar genezing niet mogelijk is, dan is er hoop dat de zieke leert aanvaarden wat niet te veranderen is en er vrede mee te hebben. Zulke mensen sterven dan ook heel erg vredig en verzoend met God en de Wereld. Zo ook met mensen die vastzitten in een relatie, de hoop brengt hen tot aanvaarding wat niet meer mogelijk is. Ze raken niet verbitterd door de mislukking, maar vinden nieuwe energie om als een adelaar de vleugels uit te slaan en verder te gaan op hun pelgrimstocht.

Blijf de weg van hoop gaan
Hierbij open ik dan het Jubeljaar en vraag u allen als pelgrims van hoop op weg te gaan. De weg is dragelijk als we die samengaan. De weg wijst zichzelf omdat de Geest van God ons voorgaat om ons uiteindelijk thuis te brengen bij God, die onze eindbestemming is. Voor mijzelf hoop ik dat de reis nog enige jaren mag duren, maar ik heb zo’n gelukkig leven gehad dat het mij niet uitmaakt of ik lang of kort en pelgrim van hoop mag zijn.



Categorieën:BISDOM, geloof en leven

Tags: , , ,

Plaats een reactie