door Idris Kortram –

Op 2 december jl. is André Vonsée na een welbesteed leven teruggeroepen naar onze Heer. De heer Vonsée is de grondlegger geweest van het Christelijk Pedagogisch Instituut (CPI) en heeft als docent Spaans verschillende leerboeken geschreven. Daarnaast was hij als devote katholiek erg actief binnen het Bisdom Paramaribo, vooral binnen de Heilige Familieparochie. Hij was alom zeer geliefd. Hieronder de reacties van enkele leden van de liturgiegroep van deze parochie. De uitvaartdienst van André Vonsée is op dinsdag 7 december in de Kathedrale Basiliek. André werd 97 jaar oud. Onderaan dit artikel is de link naar de livestream van de uitvaartdienst.

Rita Day
Mijn eerste kennismaking met de heer Vonsée was toen ik op de Surinaamse Kweekschool zat, waar hij docent Spaans was. Hij werd door sommige studenten aangeduid met ‘palabras’. Hij was toen ‘fresh’ en viel vooral op Chinese meisjes. We hadden veel lol om deze kant van hem. Anderzijds straalde hij heel veel gezag uit en nam zijn functie serieus. Zijn lessen waren boeiend, hij vertelde ook over de Spaanse cultuur en op hoogtijdagen leerde hij ons een lied of gedicht in het Spaans; Navidad herinner ik me nog. Later werd hij de directeur en in die hoedanigheid heeft hij een grote bijdrage geleverd aan de kwaliteit en vorming van de Surinaamse onderwijzers van die tijd. Orde, regelmaat en discipline droeg hij hoog in het vaandel. Waarden en normen als aankomende onderwijzer waren van niet te onderschatten belang. Als lid van de liturgiegroep heb ik veel van hem geleerd. Destijds werd niemand als lector toegelaten alvorens meneer Vonsée zijn goedkeuring gaf. Hij oefende met je en lette op de techniek van het lezen, accenten goed leggen, leestekens, articulatie enz. Hij was kritisch wat dat betrof. Belangrijk was dat de viering vlekkeloos verliep en de gelovigen er iets van meenamen. Op hoogtijdagen werden de lezingen consequent vooraf geoefend, de dienst werd in zijn geheel doorgenomen. Het lijdensverhaal bijvoorbeeld werd door hem in zijn geheel met alle actoren geoefend. De vergaderingen van de liturgiegroep waren de moeite waard door de bijdrage, feedback en opbouwende, kritische kijk van de heer Vonsée. Hij gaf diepgang aan het geheel. Meneer Vonsée luisterde de vieringen op door een jongere een gedicht te laten voordragen of een lied ten gehore te laten brengen, denk aan Chevelly. De weekenden op Bersaba waarbij we ’s avonds zongen met zijn gitaarbegeleiding. Waarlijk een voorbeeldfiguur voor onze samenleving, een apart en uniek mens heeft ons verlaten. De Heer hebbe zijn ziel.

Bianca Mohamedsaid
Als hij ergens was, kon je niet om hem heen. Ik heb hem als oprecht, kritisch en liefdevol ervaren. Hij had altijd interesse in het wel en wee van de mensen om hem heen. Ik heb genoten van zijn vertelkunst. De historische verhalen vertelde hij met passie en als er een lied bij hoorde, zong hij dat ook. Zijn liefde voor het Sranantongo stak hij niet onder stoelen of banken. Dat hebben we ervaren bij de jaarlijkse singineti van de Heilige Familiekerk waarvan hij de geestesvader is. Hij was altijd present met een kritische evaluatie. De heer Vonsée is voor mij een baken in zee geweest. Daarom ben ik dankbaar dat ik kort voor zijn heengaan nog afscheid heb mogen nemen en hem heb kunnen bedanken voor zijn voorbeeld, liefde en inzet. Moge zijn ziel in vrede rusten.

Helen Tjon Kie Siem
Mijnheer Vonsée; gelukkig is hij. God houdt van hem en heeft hem geroepen voor zijn mooie leven – aan Hem opgedragen – lijden werd. Elke dag had hij de Schepper op de eerste plaats. Zijn wandel en handel waren immers in Gods aanschijn. No nonsens! De liturgen waren zijn leerlingen, zijn kinderen, maatjes en vrienden: you name it! Ik ben dankbaar hem te hebben gekend; nog meer de fijne wijze waarop hij onderwees en corrigeerde, nooit ruw of ongeduldig. De Heilige Familieparochie was voor hem een thuis. Zijn gedrevenheid en aanwezigheid inspireerde, hij was een voorbeeld dat zijn weerga niet kende, zowel binnen zijn professie als docent en als katholiek. Rust in vrede, heer Vonsée.

Marlene Arron
Heer Vonsée, mijn Spaanse docent, vroeg me om me aan te sluiten bij het liturgieteam van de H. Familiekerk. Ik zei hem dat ik daarvoor niet klaar was. Maar toen hij me weer vroeg, was het alsof iets me zei: doe het! Ik heb veel van hem geleerd en ik ben dankbaar dat ik hem heb gekend.
Rust zacht, mijn mentor.

Cynthia Grunberg
Beste liturgiefamilie, gecondoleerd met het heengaan van onze zeer gewaardeerde heer Vonsée. We mogen dankbaar zijn dat hij deel van ons leven mocht uitmaken. Wat mij vooral is bijgebleven, is het gezag dat hij uitstraalde. Ja, hij was in hart en nieren een onderwijzer en een zeer gelovige ook. Hij trad altijd met veel tact corrigerend op. We moeten nog altijd lachend terugdenken aan een voorval ruim 30 jaren terug. Mijn jongste zoon die ontzettend ongehoorzaam was, rende na de dienst – terwijl ik nog nababbelde – op het pleintje voor de parochiezaal. Plotseling stond hij stil naast me en zei vol ontzag: “Die meneer met die grote oren heeft gezegd dat ik niet mag rennen.” Mijn lach inhoudend vroeg ik wie is dat en hij wees op de heer Vonsée. Ik maakte later gretig gebruik van zijn gezag. Als me zoon weer hartstikke onrustig was, hoefde ik maar te fluisteren dat die meneer met die grote oren naar hem keek. Jaren later deelde ik dit met de heer Vonsée, wat moest hij schaterend lachen.

Remie Mohamedsaid
Er was eens een lange man die streng kon zijn, maar ook een hartelijke lach had. Hij had het tot zijn taak gemaakt om erop toe te zien dat iedereen op een waardige manier de Heilige Communie tot zich nam. Hij zag er ook op toe dat het priesterkoor heilige grond bleef. Je kwam niet zomaar daar als die lange man aanwezig was. In het begin vond ik hem overdreven, maar toen ik de waarde ben gaan beseffen, ben ik hem nog meer gaan waarderen.

Lucien
Meneer Vonsée kende ik al van de Paulusschool, de St.-Paulusschool van de onvolprezen fraters van Tilburg. Spaans was zijn vak, dat hij ook jaren op Curaçao had onderwezen. Pas jaren later kwam ik hem weer tegen in de H. Familieparochie waar hij een vaste plaats had in de liturgiegroep. Hij was altijd de schoolmeester die steeds uit was op nog beter en nog mooier. Zo heeft hij vaak lessen gegeven aan de lectoren in het lezen van de bijbel. Of hij had kritiek op het doen en laten van liturgen en misdienaars. Ik herinner me hem inderdaad als de bevlogen parochiaan die de singineti op Goede Vrijdag introduceerde, met steeds volle parochiezalen. Zijn grote rechterhand was Flor Ethard, die het later van hem overnam. Hij had altijd een vaste plek in de kerk op zondag, ook met de kinderen van huize Campagne die op zondag naar de kerk kwamen onder zijn supervisie. Hij was een voorbeeldige stonfutu van onze parochie en werd dan ook beloond met de kerkelijke onderscheiding Pro Ecclesiae et Pontifice. Hij was een vlekkeloze lomsu meester, een voorbeeld voor ons, de achterblijvers! Dat Onze Lieve Heer hem zijn tekortkomingen niet aanrekent, maar hem rijkelijk beloont voor het vele goede werk dat hij in zijn lange leven heeft gedaan. Rust in vrede, André!

Patricia Irion
Een opvallende figuur in onze Heilige Familieparochie is heengegaan: de heer André Vonsée. Als liturg moet je bekwaam zijn en hij leerde je de kneepjes erbij. Ik maakte het zelf mee op het priesterkoor toen de wijn in de beker eens op was en hij zei “doe alsof”, zo zelfverzekerd had hij een oplossing bedacht. Hij was zo’n attentvolle man; men dacht dat hij ook een pater was. Ik zal de warme brasa’s van hem niet vergeten, zijn complimentjes bij het uitvoeren van toneelstukken of voordragen van gedichten en de manier hoe hij mijn naam uitsprak. Ook de prettige herinneringen aan de tijd toen wij als liturgen op Republiek logeerden: we konden niet ophouden met musiceren. Hij speelde maar erop los, soms ook de mooie calypsopots. We zullen hem missen, maar we weten dat hij nu is gaan rusten van een lange, lange tijd, 97 jaren. Waka bun, André Vonsée. Dat uw ziel in vrede ruste.

Hieronder de link naar de livestream van de uitvaartdienst. Die begint om 14:30 Surinaamse tijd.

Categorieën:geloof en leven

Tags: Andre Vonsee, Heilige Familieparochie, Idris Kortram, liturgiegroep