Door pater Ricardo Carvalho CSsR –

Marcus 10, 17-30

De tekst van vandaag is algemeen bekend en wordt veel gebruikt in het beroepenveld. Het staat bekend als de tekst “rijke jonge man”, hoewel we niet echt weten of hij jong was. Hij was een mens en dit is genoeg voor deze tekst om tot ieder van ons te spreken en in deze mens kunnen wij onszelf weerspiegelen. Deze ontmoeting markeerde ongetwijfeld het leven van de eerste gemeenschappen: de drie synoptische evangeliën vertellen het en brengen het over.

Deze man vraagt aan de leraar: “Goede Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwig leven?” (Marcus 10, 17).
Het is de vraag die ieder mens impliciet in zijn hart heeft en die we slechts af en toe aan het licht kunnen brengen. Het is de vraag over verlossing, de volheid van het leven, over de dood, over pijn en vreugde. Dit alles in één vraag.
De anonieme man van het evangelie vroeg het uit het diepst van zijn rusteloze hart.

Wat antwoordt Jezus?
Jezus’ reactie verontrust en verrast ons. In werkelijkheid reageert Hij niet, maar veroorzaakt Zijn reactie een diepere benadering van de mens met zichzelf.
Jezus laat hem zien dat vóór het doen er is, er een visie is. “Alleen God is goed”. Zonder de ontdekking van de oorspronkelijke Goedheid, zonder de onnoembare Liefde te hebben gezien die alles in stand houdt, wordt ons doen vervullend, in vorm, in uiterlijkheid. Het ontdekken van de Liefde die klopt in het hart van de werkelijkheid is de vorige en essentiële stap om alles te doen.
Jezus’ antwoord: “Alleen God is goed” opent ook een interessante deur op het gebied van het geweten en de identiteit van Jezus.

Hoe wordt Jezus gezien in relatie tot deze God die alleen goed is?
Hoe zie je goddelijkheid zelf?
Als we geen genoegen nemen met kant-en-klare antwoorden, gaan we een mooi en uniek avontuur aan. We zullen de wereld van de mystiek betreden, de wereld van directe ervaring, van aanraken en zien.
Jezus nodigt de mens uit om de geboden na te leven, die in die tijd het ideaal van volmaaktheid van de Jood weerspiegelden. De man voldoet perfect.

Hier zit het grote probleem, een actueel probleem: de relatie met God als vervulling zien. Als Kerk zijn we vaak over deze steen gestruikeld: we hebben veel regels gecreëerd – rituelen en moraal – en we eisen naleving. Het voldoen hieraan heeft het magische en verschrikkelijke effect dat het tegelijkertijd het geweten geruststelt en bedwelmt.
Het is niet nodig om de geschiedenis te herzien om het te bevestigen: de trieste en zeer weinig evangelische geschiedenis van hypocrisie die aan de ene kant voldoet aan de regels en aan de andere kant ontmenselijkt, en zelfs pijn en terreur veroorzaakt.

Jezus nodigt onze naamloze man uit om de stap van Liefde te zetten De stap van wet naar Liefde is de stap van slavernij naar vrijheid. Het is de stap van vervullen naar creativiteit, toewijding, broederschap.
Jezus kijkt met liefde naar het evangelische karakter, Jezus kijkt met liefde naar ons en stelt voor: “Aan één ding ontbreekt het u nog: ga verkopen wat u hebt en geef het aan de armen, en u zult een schat hebben in de hemel. Kom dan terug om Mij te volgen” (Marcus 10, 21).

De rijke man vertrekt.
Hoe dat allemaal te begrijpen?
Jezus en het evangelie veroordelen het bezit van goederen niet omwille van zichzelf, noch prijzen ze armoede omwille van zichzelf.
Je moet proberen om meer in de diepte te zien.

Allereerst geeft de uitroep van de leraar ons een licht: “Wat is het toch moeilijk voor mensen met geld om het koninkrijk van God binnen te gaan” (Marcus 10, 23).
In de visie van Jezus gaan broederschap en gemeenschap boven eigendom: land en goederen zijn een geschenk voor iedereen. En we moeten er allemaal van genieten en ervan profiteren om in liefde te groeien.
Zoals José Antonio Pagola helder zegt: “Als we Gods project zouden kunnen zien met de transparantie waarmee Jezus het ziet en in één oogopslag de ultieme achtergrond van het bestaan zouden begrijpen, zouden we beseffen dat het enige belangrijke is om broederschap te creëren”.

De rijkdom die het evangelie veroordeelt, is de rijkdom van gehechtheid, van consumentisme, van hebzucht. Het is alles wat ons hart raakt en ons ervan weerhoudt om broederschap te creëren.
Paradoxaal genoeg kan deze rijkdom ook die van vervullen zijn: een ritueel en moreel perfectionisme dat ons verwijdert van de ware liefde die broederschap opbouwt.
Veel christenen vervullen hun rijkdom en blijven existentieel ver weg van de armen, de gemarginaliseerden, de onrechtvaardigheden.

Weg van de liefde
Het evangelie is bot. Het is helder en toont ons de waarheid van onze gehechtheden en egoïsme, verborgen en vermomd.
Aan de andere kant is het evangelie duidelijk in de veroordeling van hebzucht en hamsteren: Een huidige en verschrikkelijke veroordeling in onze wereld “waarin 2% van de bewoners van de planeet domineert, beveelt, gebruikt en misbruikt, niet alleen eigendom van de aarde, maar zelfs van de toekomst van de aarde zelf. Terwijl de rest van ons volhardt en zwijgt, verlangend om te lijken op degenen die ons vernietigen” (José María Castillo).

Duidelijke veroordeling van het evangelie in een wereld waar landbouw, geneeskunde, politiek niet langer gebaseerd zijn op het algemeen welzijn, maar op het zoeken naar steeds meer geld en macht.
Duidelijke veroordeling van het evangelie in een wereld waar multinationals corrupte politici kopen en de touwtjes in handen nemen van de landen en de armen.
Duidelijke veroordeling van het evangelie in een wereld waar het circus van voetbal, pornografie en de verkoop van wapens waanzinnige hoeveelheden geld afhandelt en miljoenen mensen de gesel van ellende ondergaan.
Duidelijke veroordeling van het evangelie in een wereld waar de onmenselijke kloof tussen arm en rijk voortduurt en waar de hypocrisie van enkelen velen veroordeelt tot een onwaardig leven.
Veroordeling die geen proces is. Veroordeling van een systeem dat vaak onmenselijk is en van onmenselijke en onbewuste acties. Hij veroordeelt nooit mensen. Hij veroordeelt nooit het leven en de levenden.

Er is altijd een open deur: “Bij de mensen kan dat niet, maar bij God wel, want bij God kan alles” (Marcus 10, 27).
Het evangelie van vandaag nodigt ons eindelijk uit tot een andere en noodzakelijke reflectie: de relatie tussen vrijheid en gelijkheid.
Het lijkt erop dat de geschiedenis van de mensheid de geschiedenis is van de poging om deze twee essentiële dimensies van de mens te harmoniseren. We zijn gestruikeld, we zijn gegroeid. We blijven fouten maken en we blijven groeien.

Hoe deze twee dimensies op elkaar af te stemmen?
Hoe ze volledig te leven?
De geschiedenis leert ons dat alleen vrijheid kapitalisme en liberalisme creëert, waar de rijken en de sterken de armen en de zwakken verdringen.
De geschiedenis leert ook dat gelijkheid alleen het communisme en totalitarisme genereert, waarbij sommigen geloven dat ze meer gelijk zijn dan anderen (en vaak meer kapitalisten dan kapitalisten) en die de vrijheden van anderen beheersen en onderdrukken, ook een platte samenleving genereren en creativiteit doden.

We hebben een extern punt nodig dat de polariteit harmoniseert en handhaaft.
“Vrij zijn en gelijk zijn en tegelijkertijd verschillen respecteren, dat kan niet als zo’n utopie niet geprogrammeerd wordt vanuit de criteria die Jezus opriep en zelf naleefde. Alleen een vaste en gedeelde overtuiging van seculier geloof kan de wortel en het pad zijn die ons leiden om in een vrije en egalitaire samenleving te kunnen leven. Dat is wat Jezus wilde en voorstelde met Zijn leven en Zijn evangelie. Dus het evangelie omzetten in religie, dat wil zeggen niet alleen het evangelie verdraaien, maar ook mensen afleiden en geruststellen, zodat alles blijft zoals het is” (José María Castillo).

Alleen stilte harmoniseert wat de geest niet kan.
Alleen stilte omarmt liefde, vrijheid en gelijkheid.
Alleen stilte ontwapent het ego en laat ons zien dat de twee dimensies – vrijheid en gelijkheid – de twee gezichten van hetzelfde zijn.
We zijn hetzelfde maar anders. Dezelfde en enige Liefde die zich op een andere manier manifesteert en uitdrukt: volmaakte gelijkheid, volmaakte vrijheid.

Deze wekelijkse column is een overweging op de lezing van de zondag. Eerwaarde Ricardo Geraldo de Carvalho CSsR is de parochiepriester van de Sint-Alfonsus in Paramaribo.

OMHOOG Jaargang 65, editie 41, 10 oktober 2021

Categorieën:column, Overwegingen

Tags: druppels liefde, Overwegingen, Ricardo Carvalho CSsR