Commentaar op de Lezingen van de 20e Zondag door het Jaar (Jaar B) door pater Esteban Kross

Achtergrond van de eerste lezing (Spreuken 9: 1-6)

Het boek der Spreuken is een collectie van spreuken in het Oude Testament die verzameld zijn omdat de gelovigen in het oude Israel aanvoelden dat Gods Geest ons in deze speuken belangrijke wijsheid aanreikt. De wijsheid wordt geboren daar waar gelovigen hun levenservaring in een sfeer van gebed en reflectie overwegen. Daar kan Gods Geest ons diepe inzichten schenken waardoor Hij ons kan leiden en ons kan kneden in de visie en de wijsheid van God. Deze lezing gebruikt daarvoor de beeldspraak van een voor ons klaargemaakte maaltijd waar het eten van brood en drinken van wijn verwijzen naar het proces van meditatief nadenken over het Woord, over ons eigen leven en over de dingen die zo op ons afkomen, en ons zo Gods wijsheid eigen maken.

Eerste lezing: Spreuken 9: 1-6

De wijsheid heeft zich een huis gebouwd, zeven zuilen heeft zij zich gehouwen, haar vee heeft ze geslacht, haar wijn gemengd, haar tafel gereed gemaakt. Nu zendt ze haar dienstmeisjes uit, op de hoogste punten der stad moeten ze roepen: “Wie onervaren is kome hierheen en wie geen inzicht heeft, laat hem tot bezinning komen: “Kom en eet van mijn brood, drink van de wijn die ik gemengd heb. Laat uw onnozelheid varen en u zult leven, bewandel de weg der wijsheid!”

Tussenzang:  psalm 33.

Refrein: LET OP EN BEMERKT EN HOE GENADIG DE HEER IS.

1. De Heer zal ik prijzen iedere dag,

Zijn lof ligt mij steeds op de lippen.

Mijn geest is fier op de gunst van de Heer,

laat elk die het hoort zich verheugen.

2. Eerbiedigt de Heer, gij die Hem gewijd zijt,

want wie Hem eerbiedigt lijdt nimmer gebrek.

De rijken zijn arm en behoeftig geworden,

die gaan tot de Heer komen nooit iets tekort.

3. Komt kinderen, luistert naar wat ik u zeg:

Ik leer u de Heer te vrezen.

Wie is er bij u die het leven liefheeft

en dagen van voorspoed verlangt?

Achtergrond van de tweede lezing (Efeziërs 5: 15-20)

De wijsheid die ons door Gods Geest gegeven wordt, waarover de eerste lezing sprak, kneed mensen in een levenshouding die zich steeds meer richt op de waarden van Gods Woord. Hier noemt Paulus enkele van die waarden die ons maken tot mensen die barmhartig en oprecht zijn, en toch ook sterk kunnen opkomen voor wat correct en juist is.  

Tweede lezing: Efeziërs 5: 15-20

Broeders en zusters, let dus nauwkeurig op hoe ge u gedraagt: als verstandige mensen, niet als dwazen. Benut de gunstige gelegenheid, want de tijden zijn slecht. Daarom, weest verstandig maar tracht te begrijpen wat de Heer wil. Bedwelmt u niet met wijn, wat tot losbandigheid leidt, maar laat u bezielen door de Geest. Spreekt elkander toe in psalmen en hymnen en liederen, ingegeven door de Geest. Zingt en speelt voor de Heer van ganser harte. Zegt altijd voor alles dank aan God de Vader in de naam van onze Heer Jezus Christus.

Achtergrond van de evangelielezing:  (Johannes 6: 51-58)

De Kerk leest al enkele zondagen uit hoofdstuk 6 van het evangelie volgens Johannes. Daarin leert Jezus ons dat Hij ons op tweevoudige wijze voedt met geestelijk brood: Hij spreekt tot ons in het Woord van God en voedt ons met Zijn Lichaam en Bloed. In dit gedeelte benadrukt Hij wat de goede vruchten zijn wanneer wij standvastig ons tot Jezus wenden en ons innerlijk denken en de visie voor ons handelen laten vormen door de dubbelvoudige geestelijke voeding die God ons reikt. Dan blijven wij in Christus, de levende Heer, en blijft Hij in ons. Dan wordt ons wezen maar ook ons concrete omgaan met anderen en met het leven zelf, steeds meer gevormd  en gedragen door God.

Evangelie: Johannes 6: 51-58

In die tijd zei Jezus tot de menigte: “Ik ben het levende brood  dat uit de hemel is neergedaald. Als iemand van dit brood eet zal hij leven in eeuwigheid. Het brood dat Ik zal geven is mijn vlees, ten bate van het leven der wereld.” De Joden geraakten daarover met elkaar in twist en zeiden: “Hoe kan Hij ons zijn vlees te eten geven?”  Jezus sprak daarop tot hen: “Voorwaar, Ik zeg u,  als gij het vlees van de Mensenzoon niet eet en zijn bloed niet drinkt, hebt gij het leven niet in u. Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt heeft eeuwig leven en Ik zal hem doen opstaan op de laatste dag. “Want mijn vlees is echt voedsel en mijn bloed echte drank. Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt blijft in Mij en Ik in hem. Zoals Ik door de Vader die leeft gezonden ben en leef door de Vader, zo zal ook hij die Mij eet leven door Mij. Dit is het brood, dat uit de hemel is neergedaald. Het is niet zoals bij de vaderen die gegeten hebben en niettemin gestorven zijn: wie dit brood eet, zal in eeuwigheid leven.”

Overweging:

Bij de lezingen van deze 20e zondag door het kerkelijk jaar, zou ik als thema willen overwegen: “Gevoed door Gods gaven, gevormd door Gods wijsheid”.

Welke ideeën, welke invloeden, en welke waarden leiden ons leven en het leven van onze kinderen, onze jongeren en van mensen om ons heen in de wereld? De sociale media doen werkelijk een gigantische stroom van meningen, en soms bizarre ideeën en theorieën en invloeden over allen neerdalen. We zien dat daardoor vele vormen van gezag zoals de overheden, de Kerken en religieuze leiders, en de wetenschap steeds minder beluisterd worden. Door die enorme invloed van de sociale media wordt wat religie, overheid of wetenschap zegt, door velen met achterdocht bekeken. Vele volwassenen en jongeren worden meegesleept in die verwarrende golfvloed van de meest uiteenlopende meningen, ideeën, waarden en normen. Het lijkt dat velen niets meer willen overnemen, ze willen zelf hun waarheid bepalen en zijn achterdochtig jegens gezag. Dit draagt sterk bij tot de grote achteruitgang in interesse in geloof en maatschappelijke problematieken, en de enorme toename aan spanningen in vrijwel alle maatschappijen in de wereld, en aan de verharding en verruwing die we overal merken.

Bij dit alles horen wij in de lezingen van deze zondag een tegengeluid! Het is een oproep om de wijsheid in ons op te nemen die ons gegeven wordt in het zuivere bronwater van Gods Woord en ons erdoor te laten vormen. De eerste lezing sprak hierover met de beeldspraak van een maaltijd waar wij eten van brood en drinken van wijn, een beeldsprak voor de voedende kracht van Gods wijsheid. In het evangelie had Jezus het over het geestelijk voedsel van het Woord dat Hij spreekt en van de gaven van Zijn Lichaam en Bloed in de Eucharistie. Met andere woorden, geloof vormt mensen, geloof herinnert aan diepere waarden, geloof vormt mensen in visie en zingeving. Daarom dit thema: “Gevoed door Gods gaven, gevormd door Gods wijsheid”.

Het mooiste voorbeeld van hoe het overwegen van Gods gaven een mensenleven kan vormen in wijsheid en visie, is moeder Maria. Afgelopen donderdag, op 15 augustus, vierden wij het grootste Mariafeest van het kerkelijk jaar: de Tenhemelneming van Maria. De evangelist Lucas schrijft over haar: “Zij bewaarde alles in haar hart en overwoog het bij zichzelf”.

Door zich te laten voeden en vormen door Gods Woord, krijgt Maria steeds meer zicht op wie God is en welke waarden echt belangrijk zijn voor God. Dit horen we in de lofzang van Maria: het Magnificat. Het is het loflied over God dat Maria zingt wanneer ze haar nicht Elisabeth bezoekt. Maria’s Magnificat zingt niet over een geromantiseerde, onwerkelijk wereld. Maria zegt dat God oog en betrokkenheid heeft voor armen en kwetbaren, en dat Hij zich het leed of de honger van mensen aantrekt. Het koninkrijk van God vraagt van mensen een antwoord.

Maria heeft “ja” gezegd, ook al kon zij toen nog niet geweten hebben wat haar ‘ja’ allemaal in haar leven zou brengen. Voor Maria was er geen mooie romantische zwangerschapsperiode weggelegd. Zij trok als jonge vrouw van Galilea naar Judea om het verhaal te horen van haar nicht Elisabeth. De twee vrouwen hadden elk een eigen roeping: Elisabeth als moeder van Johannes de Doper en Maria als moeder van de Messias, de Zoon van God. In Gods plannen met de wereld hebben zij allebei hun eigen plek. Op hun eigen manier willen zij meewerken aan wat God bedoelt voor de wereld. Maria en Elisabeth hebben beiden ja gezegd en vonden bij elkaar steun, herkenning maar ook vreugde en lofprijzing aan God.

Op 15 augustus, afgelopen donderdag, vierden wij met heel de Kerk wereldwijd het grootste van alle Mariafeesten: het feest van de Tenhemelopneming van Maria. Waar het om gaat is dat Maria’s bijzondere ja-woord op die unieke en mysterievolle roeping om de moeder te willen zijn van Gods eniggeboren Zoon, van God een antwoord heeft gekregen met een hemelse glorie die grenzeloos is. De Vader heeft de moeder aan het eind van haar aardse leven weer herenigd met haar Zoon in de hemel, met de volheid van lichaam en ziel.  Dat wat wij slechts zullen ervaren wanneer God alles voltooit, ervaart Maria reeds nu, omwille van haar unieke band met Gods Zoon, haar unieke band met Zijn keuze voor vrede en een luisterende levenshouding, haar band met het licht dat Hij laat stralen daar waar het duister regeert.

Daarom heeft dit Mariafeest een boodschap voor ons allemaal, hier in deze concrete tijd: durf ja te zeggen tegen de uitnodiging van God om met Hem te gaan, om Zijn spoor te volgen, om Zijn Zoon na te volgen. Kies temidden van alle drukte en de vele uiteenlopende meningen van de sociale media, temidden van al het werk dat aan je trekt en temidden van je bezige gezinsleven, toch ook steeds ervoor om momenten vrij te maken voor Zijn Woord, om naar de Eucharistie te gaan, en om je te laten vormen door Zijn evangelie. “Gevoed door Gods gaven, gevormd door Gods wijsheid”.

Maria is voor ons allen een gave van God, het mooiste voorbeeld van geloof en Godsvertrouwen. Laten ook wij trouw blijven aan onze roeping en onze opdracht om niet angstig te worden door onrustige tijden maar ons te voeden aan Gods gaven. Laten we vasthouden aan de boodschap van liefde en vrede, ook in tijden van haatzaaierij of verdeeldheid. De mens is door God geroepen om te bouwen aan een wereld van broederschap, waarachtig respect en vrede, en we laten ons die opdracht niet zomaar afpakken. “Gevoed door Gods gaven, gevormd door Gods wijsheid”. Wat een prachtige realiteit om een mens van geloof te zijn!



Categorieën:geloof en leven

Tags: ,

Plaats een reactie